Tăng cường sự phối hợp hiệu quả của toàn lực lượng trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại trên phạm vi toàn quốc
"Cần làm tốt nhất công việc của chúng ta"
Phát biểu khai mạc tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đánh giá, trong 6 tháng đầu năm, LL QLTT đã nỗ lực làm được rất nhiều việc, kết quả đạt được rất đáng ghi nhận.
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, với trách nhiệm của cơ quan quản lý, Bộ Công Thương, cụ thể là Cục Quản lý thị trường đã rất khẩn trương, tích cực triển khai các nhiệm vụ, phối hợp với Văn phòng Chính phủ, Bộ Nội vụ và các đơn vị hữu quan để đề xuất, trình Thủ tướng Chính phủ quy định về chức năng, nhiệm vụ của Tổng cục Quản lý thị trường. Thứ trưởng chia sẻ sự đồng cảm trước mong muốn của các cán bộ QLTT nhằm thống nhất lực lượng trong cả nước, từ đó tăng cường chức năng, tính phối hợp và hiệu quả của toàn lực lượng trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái trên phạm vi toàn quốc.
Thứ trưởng nhấn mạnh, việc thành lập Tổng cục Quản lý thị trường không phải là sự thay đổi từ Chi cục lên Cục, từ Cục lên Tổng cục mà quan trọng là chúng ta phải làm gì để thực hiện tốt hơn những nhiệm vụ mà chúng ta phải làm. Thứ trưởng hy vọng mỗi cán bộ QLTT ý thức rằng, khi là một thành viên của LL QLTT, cần làm tốt nhất công việc của chúng ta, đặc biệt là việc phối hợp công tác với LL QLTT địa phương, giữa QLTT với các lực lượng chức năng khác như công an, biên phòng, hải quan, cảnh sát biển…để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Báo cáo tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Trịnh Văn Ngọc cho biết, sáu tháng đầu năm 2018, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương và Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, LL QLTT đã tích cực triển khai nhiều kế hoạch, giải pháp đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, thu được nhiều kết quả quan trọng, tạo được chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, tình hình buôn lậu, sản xuất buôn bán hàng giả và gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp, đòi hỏi các lực lượng chức năng trong đó có lực lượng Quản lý thị trường phải tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
Tình hình buôn lậu, buôn bán hàng cấm, hàng nhập lậu vẫn diễn biến phức tạp, tuy nhiên không còn công khai như trước đây, tập trung tại địa bàn các tỉnh biên giới Tây Nam (Long An, An Giang…), biên giới miền Trung (Quảng Trị, Hà Tĩnh, Nghệ An…), biên giới phía Bắc (Quảng Ninh, Lạng Sơn…). Hàng hóa vi phạm tập trung chủ yếu các mặt hàng như: rượu, bia, nước giải khát, bánh kẹo, đường ăn, xăng dầu, thuốc lá điếu, gia cầm, vải, quần áo may sẵn, mỹ phẩm, thực phẩm, hàng điện tử, pháo nổ, đồ chơi bạo lực…;
Đáng chú ý, Khu vực biên giới các tỉnh Tây Nam bộ hoạt động vận chuyển tàng trữ, buôn bán thuốc lá điếu ngoại, đường cát diễn biến phức tạp. Phương thức hoạt động của các đối tượng ngày càng tinh vi hơn như vận chuyển hàng hoá trên xe ô tô cá nhân, sử dụng nhiều loại phương tiện khác nhau, thiết kế hầm bí mật trên xe, nguỵ trang hàng lậu, hàng cấm lẫn với hàng hoá khác, chia nhỏ hàng hoá để vận chuyển nhiều lần, thường xuyên thay đổi tuyến đường, địa bàn hoạt động (riêng đối với mặt hàng thuốc lá nhập lậu, từ khi Bộ Luật hình sự sửa đổi có hiệu lực từ ngày 01/01/2018, việc vận chuyển bằng xe gắn máy có chiều hướng gia tăng; các đối tượng chia nhỏ số lượng vận chuyển mỗi chuyến từ 500 bao đến dưới 1.500 bao để tránh bị xử lý hình sự).
Tình hình gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi, các hành vi gian lận chủ yếu là: quay vòng hoá đơn để hợp thức hoá hàng lậu; kê khai giá trên hoá đơn bán hàng để giảm thuế giá trị gia tăng; gian lận về đo lường, chất lượng xăng dầu, phân bón, sang chiết gas trái phép; sản xuất hàng hoá chưa được phép lưu hành, sử dụng phương tiện không có tem kiểm định…
Hoạt động sản xuất, buôn bán, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng chủ yếu tập trung vào các mặt hàng: tân dược, mỹ phẩm, thực phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền, quần áo, đồ thời trang, đồ gia dụng, điện tử-điện máy, hàng tiêu dùng, phân bón, xe đạp điện, xe máy điện...
Tuy lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra, xử lý nhưng do hàng hoá có chất lượng không cao, giá thành rẻ, gia công với chi phí thấp nên tình trạng này vẫn chưa ngăn chặn được triệt để. Thủ đoạn rất đa dạng: đối với hàng hoá đòi hỏi sử dụng công nghệ cao, khó gia công thường được đặt sản xuất, gia công ở nước ngoài sau đó chuyển về Việt Nam tiêu thụ; đối với hàng hoá không đòi hỏi kỹ thuật cao, mẫu mã đơn giản, giá rẻ phù hợp với một bộ phận dân số thu nhập thấp thường được sản xuất ngay trong nước, tại các khu công nghiệp, làng nghề được trà trộn với hàng thật hoặc đưa về vùng sâu, vùng xa tiêu thụ.
Bên cạnh đó, một số hàng hoá có dấu hiệu giả các nhãn hiệu nổi tiếng bày bán công khai nhưng khó xử lý vì không có chủ sở hữu nhãn hiệu tại Việt Nam hoặc chủ sở hữu nhãn hiệu không tích cực hợp tác. Hoạt động buôn bán hàng qua mạng Internet diễn ra rất phổ biến nhưng chưa được kiểm soát hiệu quả, hàng giả, hàng kém chất lượng bị trà trộn, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng…
Vi phạm về an toàn thực phẩm vẫn phức tạp: tình hình kinh doanh thực phẩm có chứa chất phụ gia không được phép sử dụng vẫn tồn tại và rất khó truy xuất nguồn gốc; hoạt động sản xuất, vận chuyển, kinh doanh các mặt hàng là lương thực, thực phẩm không rõ nguồn gốc, không đảm bảo an toàn thực phẩm vẫn diễn ra khá phổ biến, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng tới an toàn sức khoẻ người tiêu dùng.
Triển khai cao điểm kiểm tra, kiểm soát, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
Kết luận tại Hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải yêu cầu, lực lượng QLTT cần tăng cường triển khai cao điểm kiểm tra, kiểm soát, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn thành phố trước, trong và sau Tết nguyên đán 2019. Đối với các Đội QLTT có địa bàn giáp ranh với các tỉnh, Thứ trưởng chỉ đạo chủ động công tác nắm tình hình, theo dõi các luồng tuyến, nhằm đấu tranh có hiệu quả công tác chống vận chuyển, buôn bán hàng hóa nhập lậu, hàng giả, gian lận thương mại... nhất là với mặt hàng thuốc lá điếu nhập lậu, pháo nổ, đường cát...
Đông đảo các đại biểu tham dự Hội nghị đã thống nhất rằng, trong thời gian tới, để xử lý có hiệu quả hơn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nhằm góp phần tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, LL QLTT sẽ tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau:
Thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia và Bộ Công Thương về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Nắm vững diễn biến tình hình hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo lĩnh vực, địa bàn phụ trách để kịp thời phát hiện, nhận diện các vấn đề nổi cộm, các lĩnh vực mặt hàng vi phạm mới nổi để đấu tranh ngăn chặn.
Chủ động phối hợp xây dựng, triển khai đồng bộ các phương án, chuyên đề, kế hoạch tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm;
Thông qua thực tiễn kiểm tra, xử lý vi phạm, rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế chính sách liên quan đến công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, bảo đảm tính khả thi và theo sát với tình hình thực tế; tạo thuận lợi cho các lực lượng chức năng trong thực thi nhiệm vụ. Bên cạnh đó, thực hiện các công tác chuẩn bị, xây dựng dự thảo đề án hoạt động sau khi Quyết định Tổng cục Quản lý thị trường được Thủ tướng ban hành.
Tiếp tục thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 14/CT-BCT, Chỉ thị số 23/CT-BCT của Bộ trưởng Bộ Công Thương; coi trọng công tác xây dựng lực lượng Quản lý thị trường trong sạch, vững mạnh, không tham nhũng, tiêu cực.
Đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu; xem xét, xử lý trách nhiệm người đứng đầu, lãnh đạo, cơ quan chức năng và công chức trực tiếp quản lý địa bàn nếu để xảy ra buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm phức tạp, nghiêm trọng kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân mà không có giải pháp khắc phục kiên quyết, hiệu quả.
Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, ký cam kết không buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm an toàn thực phẩm cho các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thương mại trên thị trường. Đặc biệt, tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân đã ký cam kết mà vẫn có hành vi vi phạm.
Tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác phối hợp với các lực lượng chức năng: Công an, Hải quan, Bộ đội biên phòng, Thanh tra chuyên ngành trong đấu tranh chống buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm an toàn thực phẩm. Đẩy mạnh hoạt động trao đổi thông tin với các Doanh nghiệp, Hiệp hội ngành hàng để công tác kiểm tra, xử lý hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đạt hiệu quả. Đồng thời tiếp tục tăng cường công tác hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin trong chỉ đạo điều hành, tổng hợp báo cáo nhằm nâng cao hiệu quả công tác.