Phát triển xanh – Cách tiếp cận cho các thương hiệu Việt

Sản xuất xanh - Doanh nghiệp nhỏ và vừa mới dừng ở mức độ cân nhắc

Tại toạ đàm “Phát triển xanh: cách tiếp cận của các thương hiệu Việt” do Brand Finance và Công ty CP Mibrand Vietnam tổ chức ngày 15/8, ông Hoàng Minh Chiến - Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) nhấn mạnh: tăng trưởng xanh, phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn đang trở thành xu hướng toàn cầu, hình thành “luật chơi” mới về thương mại và đầu tư. Một số thị trường nhập khẩu lớn hàng hoá Việt Nam áp dụng thuế suất cao với các sản phẩm có phát thải carbon lớn và đặt ra những quy định liên quan đến môi trường khắt khe với hàng hoá nhập khẩu.

Theo khảo sát của Cục phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hầu hết doanh nghiệp tiên phong đi đầu trong sản xuất xanh đều là các doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp đại chúng, doanh nghiệp có tiềm lực và có sản phẩm xuất khẩu. Trong khi đó, các doanh nghiệp nhỏ và vừa chủ yếu dừng lại ở mức độ cân nhắc chứ chưa có bước triển khai toàn diện hoặc có tính đầu tư lớn.

Cũng theo khảo sát trên, có đến 70% doanh nghiệp chưa hiểu rõ thế nào là kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn cũng như lợi ích mang lại từ hoạt động trên; 83% doanh nghiệp cho rằng phát triển bền vững giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, thương hiệu; 57% doanh nghiệp nhận thấy sự cần thiết phải hướng tới phát triển bền vững đặc biệt là các doanh nghiệp có sản phẩm xuất khẩu vào các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như: EU, Nhật, Mỹ.

Ông Hoàng Minh Chiến cho rằng, các thách thức lớn đối với doanh nghiệp hiện nay trong thực hiện kinh tế tuần hoàn, phát triển xanh, đó là doanh nghiệp không có nhiều am hiểu về tiêu chuẩn về môi trường và trách nhiệm xã hội; Chi phí nguồn lực của doanh nghiệp còn hạn chế từ đó khó khăn trong công tác đầu tư đổi mới công nghệ, đổi mới sáng tạo; vì là doanh nghiệp nhỏ và vừa nên chủ yếu ứng dụng công nghệ sản xuất cũ; quá trình doanh nghiệp theo đuổi phát triển bền vững gặp rủi ro nguyên nhân được cho là yếu kém trong quản trị; Chính phủ, Bộ, ngành đã có định hướng và chính sách khuyến khích phát triển bền vững tuy nhiên mới chỉ dừng lại nâng cao nhận thức chứ chưa có giải pháp mang tính cụ thể và hiệu quả hơn.

Thay đổi tư duy, chuyển đổi sản xuất xanh

Phát triển xanh không chỉ đơn thuần là một xu hướng mà đang trở thành một yếu tố cấp thiết và bắt buộc trong ngành kinh doanh trên toàn thế giới hiện nay. Các doanh nghiệp Việt cũng không đứng ngoài xu thế này. Thực tế cho thấy phát triển xanh đã và đang mang lại nhiều lợi ích thiết thực cả về kinh tế lẫn những giá trị vô hình, giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang tham gia vào quá trình toàn cầu hóa. Với những thách thức về môi trường và xã hội ngày càng gia tăng đó, việc xây dựng một hình ảnh thương hiệu có trách nhiệm và bền vững trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Ông Alex Haigh- Giám đốc điều hành Khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Brand Finance: Hiện quan điểm của người tiêu dùng là ủng hộ những sản phẩm, dịch vụ thân thiện môi trường. Đây cũng là định hướng để các doanh nghiệp có định hướng trong phát triển của mình. Các hoạt động đầu tư vào môi trường bền vững sẽ mang lại một số giá trị nhất định cho doanh nghiệp, khi doanh nghiệp làm tốt công tác bảo vệ môi trường thì người tiêu dùng đánh giá cao doanh nghiệp đó và ủng hộ sản phẩm đó nhiều hơn.

Để thúc đẩy nhanh hơn nữa việc chuyển đổi sản xuất và tăng trưởng xanh trong doanh nghiệp, ông Hoàng Minh Chiến cho rằng, quan trọng nhất là doanh nghiệp cần có tư duy đúng về phát triển bền vững để tận dụng những ưu đãi thuế quan trong các FTA, nhất là các FTA thế hệ mới mà Việt Nam đã tham gia để thúc đẩy tăng trưởng. Một trong những yêu cầu đặt ra trong các FTA là doanh nghiệp cần đáp ứng các tiêu chí liên quan đến phát triển xanh, phát triển bền vững.

Ngoài ra, doanh nghiệp nên thực hiện đổi mới sáng tạo trong hoạt động sản xuất kinh doanh, tối ưu hoá nguồn tạo ra những sản phẩm dịch vụ “xanh” không chỉ đáp ứng yêu cầu xuất khẩu mà còn phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước với những đòi hỏi ngày càng cao. Bên cạnh đó, doanh nghiệp phải kiên định với chiến lược dài hạn hướng tới phát triển bền vững trong từng giai đoạn phát triển. Doanh nghiệp có thể xem đây như là khoản đầu tư, tuy chưa mang lại ngay hiệu quả kinh tế tức thì trong ngắn hạn nhưng về lâu dài mang lại nhiều “trái ngọt”. Xây dựng và duy trì văn hóa doanh nghiệp, chú trọng nâng cao giá trị thương hiệu, tăng cường liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp...