Cảnh báo tình trạng đội lốt hàng Việt để hưởng lợi
Trong bối cảnh đó, doanh nghiệp (DN) phải nâng cao sức cạnh tranh, tự bảo vệ mình và Nhà nước cần phải quản lý hết sức chặt chẽ, thanh kiểm tra, giám sát kỹ lưỡng thị trường…
Đội lốt hàng Việt để hưởng lợi thuế quan
Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đã và đang gây ảnh hưởng tiêu cực tới kinh tế thế giới. Trong đó, việc áp thuế qua lại giữa hai nước này cũng như động thái điều chỉnh tỷ giá của Trung Quốc vừa qua sẽ có tác động tiêu cực nhiều hơn là tích cực đến đầu tư, sản xuất và thương mại của các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Đặc biệt, do Trung Quốc hiện đang là đối tác xuất nhập khẩu lớn của Việt Nam, đồng thời với vị trí địa lý gần kề… nên các chuyên gia kinh tế lo ngại, hàng Trung Quốc sẽ tràn sang nước ta bằng nhiều con đường, hình thức khác nhau.
Với nhiều yếu tố cạnh tranh vượt trội như phù hợp thị hiếu tiêu dùng, giá cả thấp… hàng từ Trung Quốc có nguy cơ chiếm lĩnh thị trường nội địa nước ta và gây sức ép rất lớn đối với DN trong nước. Nếu không nâng cao năng lực cạnh tranh, hàng Việt sẽ bị lép vế ngay tại “sân nhà”. Trong bối cảnh đó, nguy cơ nhập siêu từ Trung Quốc trong thời gian tới là rất lớn.
Bàn về vấn đề này, ông Tô Hoài Nam – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cho biết, ngay khi Việt Nam ký kết thành công các hiệp định thương mại thì nguy cơ hàng hóa các nước, trong đó chủ yếu là Trung Quốc mượn danh “xuất xứ Việt Nam” để hưởng lợi về thuế quan khi xuất khẩu đã hiện hữu.
“Trong bối cảnh, Trung Quốc đang dần mất đi thị trường khổng lồ là Mỹ, thì nguy cơ hàng hóa ồ ạt vào những thị trường lân cận như Việt Nam là rất lớn. Bên cạnh đó, để có cửa vào với thị trường Mỹ, hàng hóa Trung Quốc sẽ đi bằng con đường đẩy sang nước ta để đội lốt “made in Việt Nam” rồi xuất khẩu sang nước thứ ba”, ông Nam nhấn mạnh.
Còn theo chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực, Mỹ là thị trường lớn nên chắc chắn nền sản xuất của Trung Quốc sẽ rơi vào tình trạng dư thừa hàng hóa, thừa công suất… và khi đó nguy cơ tràn sang Việt Nam là hoàn toàn có thể xảy ra.
“Về việc hàng hóa Trung Quốc đẩy sang tiêu thụ tại thị trường Việt Nam, tôi cho rằng, DN phải chấp nhận cạnh tranh và lường đoán được tình huống này. Tuy nhiên, đây cũng sẽ chỉ là xu thế ngắn hạn, chứ không phải lâu dài vì Trung Quốc sẽ đa dạng hóa thị trường, xây dựng các thị trường mới chứ không phải chỉ hướng đến thị trường Việt Nam”, ông Lực nhận định.
DN chủ động ứng phó, Nhà nước quản lý chặt chẽ
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, để đối phó hiệu quả với các nguy cơ cận kề, theo các chuyên gia kinh tế, bản thân DN cần phải chủ động tăng cường áp dụng công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, hạ giá thành… nhằm tăng năng lực cạnh tranh của DN, của hàng hóa.
Đồng thời, DN cần nắm bắt các thông tin về hàng hóa có xuất xứ Trung Quốc đang lưu thông trên thị trường, thông tin khi Trung Quốc đưa hàng hóa sang Việt Nam gia công hoặc hợp tác với DN Việt rồi gắn nhãn mác của Việt Nam để xuất khẩu đối với các hàng hóa cùng chủng loại, ngành nghề với mình, kịp thời thông báo đến cơ quan chức năng.
Song song với đó, DN phải có biện pháp tự bảo vệ mình bằng cách đăng ký nhãn hiệu sản phẩm, quyền sở hữu trí tuệ, minh bạch các thông tin về tiêu chuẩn, chất lượng, sản phẩm, kênh phân phối…
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng, hiệp hội, ngành hàng cần sớm có cảnh báo với DN về khả năng hàng Trung Quốc sẽ đội lốt hàng “Made in Vietnam” để xuất khẩu và các giải pháp ứng phó cụ thể với các tình huống đó.
Theo ông Lực, các bộ, ngành liên quan cần có sự phối hợp chặt chẽ nhằm kiểm soát hai chiều thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đồng thời, kiểm soát cả chiều hàng hóa Việt Nam xuất sang nước thứ 3. “Chúng ta cần phải quản lý hết sức chặt chẽ, thường xuyên thanh tra, kiểm tra, giám sát kỹ lưỡng thị trường, nhất là việc cấp giấy chứng nhận xuất xứ Việt Nam cho hàng hóa xuất khẩu”, ông Lực nhấn mạnh.
Mặt khác, ông Nam cho rằng, cam kết về truy xuất nguồn gốc hàng hóa cực kỳ quan trọng trong các FTA. Do đó, nếu không kiểm soát kỹ hàng hóa xuất sang các nước thì hàng hóa thương hiệu Việt Nam sẽ mất mát, thiệt hại rất lớn về uy tín, tác động tiêu cực đến cả nền xuất khẩu. Do đó, phải có chế tài đủ sức nặng, xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm.
