Bàn giải pháp xây dựng chiến lược và phát triển kinh doanh quốc tế trong bối cảnh mới

Hội nghị giao ban xúc tiến thương mại (XTTM) với các thị trường nước ngoài quý I/2022 có sự tham dự của 10 hiệp hội ngành hàng, 26 Sở Công Thương, trên 45 đại diện thương vụ Việt Nam tại thị trường nước ngoài và đông đảo doanh nghiệp trên cả nước.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, thời gian qua, dưới sự lãnh đạo thống nhất của cả hệ thống chính trị và sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành những quyết sách kịp thời để phòng, chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt, việc triển khai Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 về quy định tạm thời “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” có sự vào cuộc tích cực của các Bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương, các địa phương, các tổ chức xúc tiến thương mại và cộng đồng doanh nghiệp, đã góp phần quan trọng khôi phục sản xuất và thúc đẩy phát triển thị trường xuất nhập khẩu, từng bước tạo niềm tin cho các doanh nghiệp.

Số liệu thống kê cho thấy, quý I vừa qua, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt kết quả tích cực. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 176,35 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm 2021; trong đó, xuất khẩu tăng 12,9%; nhập khẩu tăng 15,9%. Cán cân thương mại hàng hóa quý I/2022 ước tính xuất siêu 809 triệu USD.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải phát biểu khai mạc Hội nghị

Tuy nhiên trong bối cảnh hiện nay, khi dịch Covid-19 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, xung đột giữa Nga – Ukraine gây nên tác động kép cho doanh nghiệp. Hàng loạt hệ luỵ đã xảy ra như đứt gãy các chuỗi cung ứng, cước vận chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu tăng phi mã, giá vàng liên tục phá đỉnh, các nguồn cung năng lượng bị gián đoạn, các hiệu ứng domino diễn ra trên nhiều lĩnh vực, lan tới cả những lĩnh vực thiết yếu của nền kinh tế các nước.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhận định, Việt Nam phụ thuộc nhiều vào ngoại thương, đặc biệt là xuất khẩu đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế đất nước và tác động cùng chiều tới chỉ số tăng trưởng kinh tế. Chính vì vậy, nhằm hỗ trợ và đồng hành cùng các địa phương, các ngành kinh tế và doanh nghiệp giảm thiểu khó khăn, chủ động xây dựng chiến lược và thực hiện các biện pháp phát triển kinh doanh quốc tế phù hợp trong những điều kiện thị trường mới, Bộ Công Thương tổ chức định kỳ hàng quý Hội nghị giao ban XTTM với các thị trường ngoài nước.

Hội nghị cũng là cơ hội cho các hiệp hội ngành hàng trao đổi về khó khăn, thuận lợi, đề xuất nhu cầu hỗ trợ và các sáng kiến liên quan đến việc thực hiện hoạt động XTTM, xuất nhập khẩu với các thị trường nước ngoài. Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương cùng các địa phương, hiệp hội, và doanh nghiệp sẽ cùng tìm ra những biện pháp XTTM hiệu quả, Thứ trưởng kỳ vọng. Đồng thời khẳng định, Bộ Công Thương luôn tích cực đồng hành cùng các địa phương và doanh nghiệp thực thực hiện quyết liệt các biện pháp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp khôi phục sản xuất, kinh doanh, trong đó có các hoạt động kinh doanh với các thị trường nước ngoài, nhằm góp phần đạt mức cao nhất các mục tiêu của nền kinh tế đất nước.

Tại hội nghị, đại diện nhiều hiệp hội ngành hàng đã nêu khó khăn, đồng thời đề xuất nhiều kiến nghị nhằm đẩy mạnh các hoạt động XTTM phù hợp với bối cảnh thị trường và đạt hiệu quả cao. Ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFORES) bày tỏ mong muốn, Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài truyền tải thông điệp Việt Nam là trung tâm chế biến và xuất khẩu gỗ hàng đầu thế giới; kiên quyết phát triển ngành công nghiệp gỗ bền vững với nguồn nguyên liệu sạch, hợp pháp. Đại diện VIFORES cũng, đề nghị Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cảnh báo sớm các biện pháp phòng vệ thương mại tại thị trường này để doanh nghiệp trong nước chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và đối phó hiệu quả với các biện pháp điều tra.

Bên cạnh đó, ông Đinh Quốc Thái - Tổng Thư ký Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cũng mong muốn Bộ Công Thương nghiên cứu và đưa ra cảnh báo sớm về việc nước nhập khẩu ra các quyết định điều tra phòng vệ thương mại đối với các mặt hàng thép. Cung cấp thông tin để các doanh nghiệp xuất nhập khẩu có thể vận dụng hàng rào phi thuế quan như tận dụng ưu đãi từ quy tắc xuất xứ hàng hóa. 

Ngoài ra, đại diện các hiệp hội ngành hàng cũng thống nhất đề nghị Bộ Công Thương triển khai nhiều hơn nữa các hoạt động kết nối doanh nghiệp Việt Nam với đối tác tại thị trường nước ngoài; làm tốt công tác marketing; tăng cường hỗ trợ cho doanh nghiệp tham gia các hội chợ chuyên ngành tại thị trường nước ngoài…

Tại Hội nghị, ông Lê Hoàng Tài - Phó Cục trưởng Cục XTTM cho hay, trong năm 2022, Cục XTTM đã và sẽ tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài cho hàng hoá Việt Nam. Trong đó, Chương trình cấp quốc gia về XTTM dành 80,41% kinh phí cho hoạt động xúc tiến xuất khẩu. Các hoạt động được thực hiện theo hình thức trực tiếp và trực tuyến chủ yếu tập trung vào việc tổ chức, tham gia hội chợ, triển lãm quốc tế ở nước ngoài (25 đề án), tổ chức hội chợ, triển lãm quốc tế tại Việt Nam đối với sản phẩm xuất khẩu (6 đề án), tổ chức đoàn giao dịch thương mại ở nước ngoài (13 đề án)…

Để công tác XTTM ngày càng hiệu quả, Cục XTTM mong muốn nhận được sự hợp tác chặt chẽ hơn nữa từ phía các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài trong việc cung cấp thông tin cập nhật về thị trường nước sở tại, các rào cản kỹ thuật, cảnh báo sớm nguy cơ bị áp đặt kiện chống bán phá giá, các chương trình ưu đãi về đầu tư, thương mại mà chính quyền sở tại có thể dành cho Việt Nam. Tăng cường trao đổi thông tin về nhu cầu xuất nhập khẩu của doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài.

Thương vụ Việt Nam tại thị trường nước ngoài phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về tổ chức tham gia hội chợ triển lãm thương mại tại nước ngoài. Hỗ trợ quảng bá các sự kiện XTTM tổ chức tại Việt Nam, các hội chợ chuyên ngành lớn, đặc biệt chương trình do Bộ Công Thương chủ trì như Vietnam Expo, Foodexpo, các chương trình quảng bá Thương hiệu quốc gia, thương hiệu thực phẩm. Tham dự các hội nghị trực tuyến và phát biểu, chia sẻ thông tin; phối hợp mời các doanh nghiệp sở tại có nhu cầu làm ăn, kinh doanh với Việt Nam tham dự các hoạt động kết nối giao thương trên môi trường số.