Hội nghị ngành Công Thương các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2025

Dự hội nghị có đồng chí Phan Huy Ngọc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang; đại diện các Cục, Vụ, Viện và các đơn vị liên quan thuộc Bộ Công Thương; Lãnh đạo Sở Công Thương các tỉnh/thành phố phía Bắc; Lãnh đạo các Sở, ngành liên quan; các hội, hiệp hội, các doanh nghiệp, đơn vị sản xuất kinh doanh…

Hội nghị ngành Công Thương các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2025

Phát huy lợi thế từng địa phương để kiến tạo sức mạnh vùng

Hội nghị ngành Công Thương các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc lần thứ XI năm 2025 diễn ra trong không khí thi đua chào mừng các ngày lễ lớn (80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9; 74 năm Ngày truyền thống ngành Công Thương Việt Nam); đồng thời hướng tới tổng kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, năm 2025 có ý nghĩa chiến lược đặc biệt quan trọng, là năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025, đồng thời là năm diễn ra Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Năm 2025 cũng là năm đầu tiên triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp và sắp xếp, tinh gọn đơn vị hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Cuộc cách mạng này không chỉ là thay đổi về tổ chức mà còn là bước chuyển về tư duy quản trị, từ quản lý sang kiến tạo, từ phân tán sang liên kết vùng, mở ra không gian phát triển mới, hiệu quả hơn, bền vững hơn và gắn kết hơn.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu chỉ đạo Hội nghị

“Do vậy, kết quả của năm 2025 sẽ là tiền đề quan trọng để hiện thực hóa tầm nhìn phát triển giai đoạn 2026 - 2030, với mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số, khẳng định vị thế và sức mạnh của nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh hội nhập sâu rộng”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

“Tư lệnh” ngành Công Thương đánh giá, từ sau Hội nghị ngành Công Thương khu vực phía Bắc lần thứ X vào tháng 4/2024 tại Hà Nội, đã chứng kiến nhiều chuyển biến tích cực và thực chất trong các lĩnh vực như: Sự phối hợp trong công tác quản lý nhà nước giữa các địa phương ngày càng chặt chẽ và đồng bộ; các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối giao thương, thu hút đầu tư được triển khai sâu rộng; công tác quản lý thị trường, đảm bảo lưu thông hàng hóa được duy trì thường xuyên và hiệu quả; các mô hình liên kết cụm ngành, chuỗi giá trị bắt đầu hình thành, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển công nghiệp và thương mại vùng.

Mặc dù vậy, còn nhiều hạn chế, khó khăn phải khắc phục, đặc biệt là những thách thức mới trong bối cảnh thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy, điều chỉnh địa giới hành chính, điều chỉnh tổ chức lực lượng quản lý thị trường về địa phương và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cũng như biến động của tình hình thị trường thế giới và tác động tiêu cực của thiên tai, thời tiết cực đoan.

Trong bối cảnh đó, hội nghị lần này tập trung vào ba nhiệm vụ trọng tâm gồm: Đánh giá kết quả phát triển công nghiệp - thương mại các địa phương trong khu vực trong 9 tháng năm 2025, xác định nhiệm vụ trọng tâm các tháng cuối năm 2025 và năm 2026; thảo luận định hướng và các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tăng cường phối hợp vùng, phát triển lĩnh vực Công Thương thời gian tới; tạo không gian kết nối doanh nghiệp - chính quyền - nhà đầu tư, hướng tới hình thành chuỗi cung ứng cấp vùng và cụm liên kết ngành bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh chung của khu vực phía Bắc.

Do vậy, Bộ trưởng đề nghị các đại biểu phát huy tinh thần trách nhiệm, tham gia thảo luận, đóng góp các ý kiến thiết thực, chia sẻ kinh nghiệm hay, cách làm tốt. Đồng thời, nhận diện các hạn chế, khó khăn và mạnh dạn đề xuất, hiến kế các địa phương phát huy tối đa lợi thế riêng nhưng cũng liên kết chặt chẽ, phát huy vai trò dẫn dắt của các trung tâm tăng trưởng, nâng cao năng lực tự chủ, sức chống chịu và khả năng thích ứng, vươn lên của cả khu vực.

Theo báo cáo từ Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp, Bộ Công Thương, tăng trưởng công nghiệp, thương mại của các địa phương khu vực phía Bắc trong 9 tháng năm 2025 khả quan.

Về công nghiệp, nhiều tỉnh, thành có chỉ số sản xuất công nghiệp tăng tốt, như: Hải Phòng, Phú Thọ, Hưng Yên, Ninh Bình, Lai Châu, Quảng Ninh, Bắc Ninh đều ở mức tăng trên 10%; nhóm Hà Nội, Thái Nguyên, Lào Cai, Điện Biên, Tuyên Quang, Lạng Sơn duy trì mức tăng 6 - 9%. Những con số này đã phản ánh rõ nét lợi thế về chế biến chế tạo, năng lượng, vật liệu xây dựng và chế biến nông - lâm - thủy sản của vùng.

Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp Bùi Huy Sơn phát biểu

Thương mại nội địa cũng khởi sắc khi tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ đạt 1.947 nghìn tỷ đồng, tăng 13,5% so cùng kỳ. Trong đó, một số địa phương đạt mức cao như: Hải Phòng đạt 277,08 nghìn tỷ (tăng 15,3%), Ninh Bình 198,59 nghìn tỷ (tăng 18,8%), Lạng Sơn tăng mạnh 20,6%…

Việc triển khai các chương trình hợp tác liên kết phát triển Công Thương trong khu vực đã đạt nhiều kết quả thiết thực. Nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, hội chợ, triển lãm, tuần hàng, hội nghị kết nối cung - cầu được tổ chức, góp phần quảng bá sản phẩm đặc trưng, OCOP, nông sản chủ lực của từng địa phương.

Công tác phối hợp trong quản lý nhà nước về công nghiệp, thương mại, năng lượng và quản lý thị trường được tăng cường, tạo sự gắn kết giữa các tỉnh, thành phố trong giải quyết các vấn đề chung.

Một số địa phương đã phát huy vai trò động lực, hình thành các trung tâm logistics, thương mại điện tử, kết nối hạ tầng công nghiệp, từ đó tạo hiệu ứng lan tỏa trong toàn vùng. Kim ngạch xuất khẩu của cả vùng đạt 199.884 triệu USD (tăng 21,6%), nhập khẩu 198.813 triệu USD (tăng 27,3%).

Tại hội nghị, đại diện Sở Công Thương các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc đã có những kiến nghị về phát triển công nghiệp; quản lý cụm công nghiệp, khuyến công; lĩnh vực hóa chất, an toàn công nghiệp; pháp luật cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng…

Ngành Công Thương phía Bắc duy trì đà tăng trưởng tích cực

Sau khi lắng nghe các ý kiến phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có phát biểu chỉ đạo hội nghị.

Theo Bộ trưởng, nhìn chung, các ý kiến phát biểu đều thống nhất nhận định năm 2024 và 9 tháng đầu năm 2025, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, kinh tế nước ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức đến từ tình hình khu vực và thế giới.

Quang cảnh Hội nghị ngành Công Thương các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2025

“Có thể nói, trong khi thế giới còn nhiều bất ổn, Việt Nam vẫn giữ vững được sự ổn định chính trị, nhưng với đặc trưng là nền kinh tế mở, chúng ta chịu tác động rất lớn từ bên ngoài. Đặc biệt, từ đầu năm 2025 đến nay, nước ta đồng thời triển khai cuộc cải cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy ở tất cả các cấp từ trung ương đến địa phương, gắn với phân cấp, phân quyền, phân định rõ thẩm quyền cho từng cơ quan chức năng. Riêng với các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc và miền Trung, thời gian qua còn phải chống chịu liên tiếp nhiều cơn bão lớn, gây thiệt hại đáng kể cả về người và tài sản”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ của Trung ương và địa phương; với sự vào cuộc của cộng đồng doanh nghiệp và người dân, kinh tế nước ta đã ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực. Quý III GDP ước đạt 8,23%, mức cao nhất kể từ năm 2011 đến nay. Cùng với đó, ngành Công Thương cả nước nói chung và khu vực phía Bắc nói riêng tiếp tục đạt được nhiều kết quả nổi bật:

Sản xuất công nghiệp tăng trưởng cao, tiếp tục là động lực chính của nền kinh tế. Các trung tâm công nghiệp lớn như Hà Nội, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hải Phòng, Hưng Yên tiếp tục dẫn đầu cả nước trong nhiều lĩnh vực như điện tử, cơ khí, vật liệu xây dựng, dệt may, chế biến thực phẩm. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của các địa phương trong vùng đều tăng cao hơn mức bình quân cả nước, tiêu biểu là Hải Phòng, Bắc Ninh, Phú Thọ, Hưng Yên, Quảng Ninh, Ninh Bình. Kết quả này khẳng định sức chống chịu và khả năng phục hồi mạnh mẽ của khu vực công nghiệp thương mại.

Thương mại nội địa phát triển mạnh mẽ, nhiều địa phương đạt mức tăng trưởng doanh thu hai con số, đứng tốp đầu cả nước như Ninh Bình, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Phú Thọ, trở thành trụ cột quan trọng duy trì tăng trưởng kinh tế và ổn định đời sống nhân dân.

Xuất nhập khẩu phục hồi ấn tượng. Kim ngạch xuất nhập khẩu của khu vực phục hồi mạnh, cao hơn nhiều so với bình quân cả nước, đóng góp tới 60% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu quốc gia. Tính đến nay, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt hơn 700 tỷ USD, dự báo cả năm 2025 sẽ đạt mức tăng kỷ lục với giá trị kim ngạch khoảng 920-930 tỷ USD. Nếu đạt kết quả này, Việt Nam sẽ nằm trong nhóm 15 quốc gia có quy mô thương mại quốc tế lớn nhất thế giới năm 2025. Cùng với đó, cán cân thương mại duy trì xuất siêu, góp phần tăng dự trữ ngoại hối và ổn định các chỉ số kinh tế vĩ mô.

Hạ tầng thương mại tiếp tục phát triển đồng bộ, bao gồm hệ thống chợ truyền thống đến hạ tầng thương mại hiện đại, góp phần thúc đẩy lưu thông hàng hóa, hỗ trợ sản xuất và bảo đảm đời sống người dân; mô hình bán lẻ hiện đại, thanh toán không dùng tiền mặt và thương mại điện tử phát triển rộng tới cả khu vực miền núi, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội ở các địa phương. Tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử đạt khoảng 22-23% trong khoảng thời gian từ đầu năm tới nay.

Công tác quản lý nhà nước được triển khai tích cực, công tác triển khai quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành được thực hiện đồng bộ. Nhiều chương trình dự án trọng điểm được xây dựng, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, qua đó thúc đẩy thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp và thương mại.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành Công Thương khu vực phía Bắc vẫn còn một số hạn chế dẫn đến kết quả chưa tương xứng với tiềm năng và kỳ vọng. Cụ thể, công nghiệp hỗ trợ và công nghiệp vật liệu phát triển chưa tương xứng với tiềm năng lợi thế của các địa phương; hạ tầng công nghiệp nhiều nơi chưa đồng bộ, giải phóng mặt bằng nhiều dự án còn khó khăn. Phần lớn doanh nghiệp quy mô nhỏ, hạn chế về vốn, công nghệ, thương hiệu, tiêu chuẩn kỹ thuật; chưa tận dụng tốt các FTA để mở rộng xuất khẩu. Thương mại điện tử phát triển nhanh nhưng thiếu hệ sinh thái logistics, nhân lực chất lượng cao…

Phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, thời gian tới, tình hình phát triển kinh tế của cả nước nói chung, các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc nói riêng được dự báo có những thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Những biến động nhanh chóng, phức tạp, khó lường của tình hình thế giới; sự chuyển dịch mạnh mẽ của các chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu và những yêu cầu mới trong phát triển kinh tế đất nước. Đặc biệt là các quyết sách đột phá, mang tầm chiến lược của Đảng và Nhà nước ta về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; chính sách đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật; đẩy mạnh hội nhập quốc tế, phát triển kinh tế tư nhân và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và hàng loạt chủ trương mới trong lĩnh vực xã hội đang đặt ra cho ngành Công Thương những thời cơ mới, thách thức mới, sứ mệnh mới đòi hỏi toàn Ngành phải bứt phá mạnh mẽ hơn nữa đề đóng góp tích cực hơn cho sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Để hoàn thành thắng lợi mục tiêu tăng trưởng kinh tế cả nước từ 8,3-8,5% năm 2025 và tăng trưởng 2 con số trong những năm tới, dưới giác độ ngành Công Thương, Bộ trưởng đề nghị các địa phương, các đơn vị chức năng của Bộ, ngành Công Thương tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả một số nội dung trọng tâm.

Trước hết, đối với nhiệm vụ trong những tháng cuối năm 2025. Bộ trưởng yêu cầu tập trung tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ phục hồi sản xuất của doanh nghiệp và ổn định đời sống người dân sau ảnh hưởng của bão lụt. Đồng thời, theo dõi sát diễn biến thời tiết, sẵn sàng ứng phó để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai những tháng tới.

Đồng thời, tiếp tục bám sát và tổ chức thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội và các Nghị quyết của Bộ Chính trị mới ban hành nhằm khơi thông, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu) và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới (chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức...) để có được tốc độ phát triển cao và bền vững ngay trong những tháng còn lại của năm 2025, tạo nền tảng cho những năm tiếp theo.

Cùng với đó, tập trung rà soát, tháo gỡ thực chất, hiệu quả những vướng mắc của các dự án công nghiệp, thương mại, năng lượng trên địa bàn, nhất là các dự án lớn, có tính lan tỏa cao để giải phóng nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ lựa chọn các nhà đầu tư đủ năng lực để triển khai thực hiện các dự án mới trong các Quy hoạch Ngành quốc gia trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản trên địa bàn nhằm chủ động nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất công nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương và của ùng.

Tiếp tục thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, kích cầu tiêu dùng trong nước gắn với tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường. Tích cực tham gia các Hội chợ để qua đó các doanh nghiệp có thể mở rộng cơ hội hợp tác đầu tư. 

Bộ trưởng cũng lưu ý, cần tiếp tục thực hiện hiệu quả mô hình chính quyền địa phương hai cấp và phân cấp, phân quyền. Đề nghị Lãnh đạo các địa phương quan tâm chỉ đạo thực hiện có hiệu quả việc bố trí, sắp xếp nhân sự tại các cơ quan chuyên môn phù hợp và đáp ứng nhiệm vụ; trong đó ưu tiên bố trí ít nhất một biên chế chuyên trách lĩnh vực Công Thương ở cấp xã. Đồng thời, có kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức (đặc biệt là ở cấp xã) để có đủ năng lực thực thi công vụ, nhất là các nhiệm vụ mới được phân cấp, phân quyền.

Khẩn trương xây dựng vị trí việc làm, từ đó, tham mưu với Bộ và Bộ Nội vụ, Chính phủ sớm ban hành khung vị trí việc làm của lĩnh vực Công Thương địa phương hai cấp, để có kế hoạch tuyển dụng cán bộ đáp ứng nhu cầu công việc.  Bộ trưởng đề nghị sớm triển khai đồng bộ hệ thống phần mềm chuyên ngành, chia sẻ, liên thông cơ sở dữ liệu giữa các cấp để phục vụ công tác chuyên môn và cải cách hành chính. Chủ động nghiên cứu, kiến nghị điều chỉnh các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền, bảo đảm phù hợp với thực tế của địa phương.

Thứ hai, để thực hiện các nhiệm vụ từn măm 2026 và những năm tiếp theo, Bộ trưởng yêu cầu các đơn vị chức năng thuộc Bộ, các địa phương cần chủ động chỉ đạo quán triệt, tổ chức thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhất là các Nghị quyết mang tính chiến lược, đột phá của Bộ Chính trị trong thời gian gần đây để kịp thời thể chế hóa thành các cơ chế, chính sách đủ mạnh và tổ chức thực thi có hiệu quả. Sớm chỉ đạo rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch cấp tỉnh theo không gian lãnh thổ mới và phù hợp Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các địa phương, bảo đảm liên thông với các quy hoạch vùng, quy hoạch ngành quốc gia, tạo cơ sở pháp lý để triển khai các dự án trên địa bàn, tạo các xung lực mới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của đ ịa phương và của vùng, của cả nước nói chung.

Thứ ba, đẩy mạnh thu hút đầu tư và tạo thuận lợi đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đã có trong các Quy hoạch ngành quốc gia. Chú trọng phát triển các ngành công nghiệp theo hướng hiện đại, công nghệ cao và bền vững nhằm nâng cao giá trị gia tăng và năng lực cạnh tranh của sản phẩm. Mỗi địa phương cần phát huy lợi thế để phát triển các lĩnh vực công nghiệp có tiềm năng, gắn với xây dựng các cụm công nghiệp và khu công nghiệp chuyên biệt. Đồng thời, khuyến khích sản xuất xanh và thúc đẩy đổi mới sáng tạo để tạo bứt phá trong tăng trưởng trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại.

Thứ tư, thúc đẩy thương mại nội địa, mở rộng thị trường xuất khẩu. Đảm bảo cân đối cung cầu phục vụ sản xuất và tiêu dùng, chú trọng phát triển hạ tầng thương mại (gồm cả thương mại truyền thống và thương mại điện tử, nhất là thương mại điện tử xuyên biên giới), hạ tầng thương mại tại vùng sâu, vùng xa, miền núi cần được đẩy mạnh quan tâm; kết hợp giữa thương mại với du lịch, đẩy mạnh xúc tiến thương mại (thông qua việc tham gia các Hội chợ quốc qua cũng như các hội chợ thương mại trong khu vực, tích cực tham dự hội nghị giao ban với các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài...).

“Đồng thời, tăng cường hỗ trợ xây dựng, quảng bá thương hiệu ngành hàng, sản phẩm đặc trưng, hỗ trợ các hiệp hội, doanh nghiệp khai thác có hiệu quả các FTA mà Việt Nam đã và đang là thành viên để phát triển, da dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng và tăng mặt hàng xuất khẩu, tăng dưa địa và năng lực cạnh tranh sản phẩm của địa phương”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Thứ năm, ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, đảm bảo an ninh năng lượng. Tập trung triển khai các dự án đã được đưa vào Quy hoạch điện lực quốc gia và phối hợp triển khai hiệu quả các hạ tầng truyển tải liên miền. Đồng thời, ưu tiên phát triển các nguồn năng lượng sạch như diện gió, điện mặt trời, thủy điện nhỏ phù hợp với tiềm năng của từng địa phương, góp phần thực hiện chuyển dịch năng lượng hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Bên cạnh đó, thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trong sản xuất và sinh hoạt.

Thứ sáu, tăng cường liên kết vùng và hợp tác phát triển ngay từ khâu quy hoạch phát triển công nghiệp thương mại để hình thành các chuỗi cung ứng. Đồng thời, tích cực tổ chức các sự kiện xúc tiến thương mại liên tỉnh và triển khai các cơ chế phối hợp nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ, thu hút đầu tư.

Theo Bộ trưởng, tại hội nghị đã có rất nhiều kiến nghị bổ sung so với những kiến nghị trước đó. Các đơn vị thuộc Bộ và ngành đã trực tiếp trao đổi, giải thích, làm rõ nhiều nội dung ngay trong phiên làm việc. Tuy nhiên, để việc tổng hợp và xử lý được hiệu quả, đầy đủ và có tính hệ thống hơn, đề nghị các địa phương tập hợp  các kiến nghị gửi bằng văn bản để Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp (Bộ Công Thương) tổng hợp và trả lời bằng văn bản. Những kiến nghị xác đáng, sẽ được nghiên cứu, tiếp thu và bổ sung vào các đề xuất sửa đổi những quy định, Luật pháp hiện hành.