Thị trường sản phẩm dệt may tại Tây Ban Nha: Thực trạng và xu hướng

Mặc dù đối mặt với những thách thức từ lạm phát và cạnh tranh quốc tế, ngành công nghiệp dệt may TBN vẫn duy trì khoảng 125.000 - 130.000 việc làm và tiếp tục đóng góp một cách trực tiếp và gián tiếp với tỷ trọng chiếm khoảng 2,9% GDP. TBN đang chuyển đổi mạnh mẽ sang các sản phẩm giá trị gia tăng cao, dệt may kỹ thuật và tận dụng lợi thế từ du lịch mua sắm.

Xuất khẩu (XK) dệt may từ Việt Nam sang TBN trong 5 năm qua từ 2020 - 2024 như sau:

(nguồn: Hải quan Việt Nam; đơn vị: triệu USD)

Sau dịch Covid-19, có thể thấy kim ngạch XK hàng dệt may sang TBN luôn tăng trưởng đều qua các năm. Trong 4 tháng đầu năm 2025, kim ngạch XK hàng dệt may sang TBN đạt 16,0%. Mặt hàng này sẽ có tốc độ gia tăng mạnh hơn vào các tháng cuối năm của  quý 3 và quý 4 khi TBN bước vào mùa du lịch hè, mùa Giáng sinh và năm mới. 

1. Nhu cầu và thị hiếu tiêu dùng 

Người tiêu dùng TBN dành một phần đáng kể thu nhập cho việc mua sắm sản phẩm dệt may. Theo nghiên cứu gần đây về hành vi tiêu dùng thời trang, chi tiêu trung bình cho thời trang vào khoảng 574,36 euro/năm. Nhu cầu tiêu dùng có xu hướng tăng vào các mùa lễ hội, dịp Giáng sinh, hè và các sự kiện thời trang lớn. Trong những thời điểm này, lượng khách hàng tăng cao, các cửa hàng thường tổ chức các chương trình khuyến mãi, giảm giá để thu hút người mua.

Người tiêu dùng ưa chuộng các sản phẩm có chất lượng cao, mẫu mã đa dạng, thiết kế thời trang hợp với xu hướng hiện nay. Sản phẩm làm từ chất liệu mềm mại, thoáng khí, bền màu như cotton organic, len merino được nhiều người ưa thích. Sản phẩm có thể kết hợp nhiều phong cách, sử dụng trong nhiều hoàn cảnh khác nhau được ưa chuộng, ví dụ: những chiếc áo sơ mi có thể mặc đi làm, đi chơi hoặc tham gia các sự kiện semi-formal.

Nhu cầu về sản phẩm bền vững ngày càng tăng. Người tiêu dùng quan tâm đến nguồn gốc nguyên liệu, quá trình sản xuất và tác động môi trường của sản phẩm. Họ muốn mua những sản phẩm có chứng nhận bền vững, làm từ vật liệu tái chế hoặc organic.

Bên cạnh các thương hiệu thời trang nổi tiếng tại TBN như Zara, Mango, Massimo Dutti,… luôn thu hút đông đảo khách hàng thì người mua cũng quan tâm đến các thương hiệu quốc tế khác đang có mặt trên thị trường.

Dưới đây là số liệu khảo sát về thị hiếu tiêu dùng hiện nay: 

• Mức độ quan tâm đến thời trang: 91% người tiêu dùng quan tâm đến thời trang (95% nữ giới, 88% nam giới); nhóm dưới 40 tuổi quan tâm nhiều hơn (93%) so với nhóm 40-65 tuổi (89%).
• Vai trò của thời trang trong xây dựng bản sắc: 95% tin rằng thời trang đóng vai trò cơ bản trong việc xây dựng bản sắc cá nhân; phụ nữ đánh giá cao hơn (97%) so với nam giới (93%); 77% cho rằng thời trang có sức mạnh thách thức các khuôn mẫu xã hội.
• Nguồn cảm hứng thời trang: 77% chọn quần áo dựa trên sở thích cá nhân; chỉ 23% coi mạng xã hội là hướng dẫn chính; nhóm trẻ tuổi phụ thuộc nhiều hơn vào mạng xã hội (nam 18-28 tuổi: 32%, nữ: 38%).
• Vấn đề về đa dạng kích thước: 84% tin rằng các cửa hàng thời trang cần cải thiện về đa dạng kích thước; 52% từng gặp khó khăn tìm kích cỡ phù hợp; phụ nữ gặp khó khăn nhiều hơn nam giới (hơn 50% so với 47%).

- Yếu tố quyết định mua hàng: chất lượng sản phẩm (61%); giá cả (58%); kiểu dáng (46%).

Các xu hướng tiêu dùng đáng chú ý như sau:

• Người tiêu dùng yêu cầu thông tin về tính bền vững nhưng lại thụ động, không chủ động tìm hiểu.
• 31% cho rằng sản phẩm bền vững quá đắt, nhưng lại muốn ủng hộ các thương hiệu có trách nhiệm.
• Bán hàng online tăng 10,9%; các nền tảng giá rẻ như Shein, Temu chiếm thị phần ngày càng lớn.
• Hàng “Made in Spain” ngày càng được đánh giá cao.

-   44% không hay biết về quy định bền vững, 43% không có thông tin về luật pháp ngành dệt may.

2. Biến động giá 

Bên cạnh yếu tố cung cầu thị trường, các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả bao gồm:

• Chi phí nguyên liệu: giá nguyên phụ liệu như bông, polyester có biến động do thiên tai, dịch bệnh, tình hình kinh tế thế giới, ví dụ: khi có hạn hán làm giảm năng suất cây bông, giá bông sẽ tăng.
• Chi phí sản xuất: bao gồm lương công nhân, năng lượng, khấu hao thiết bị. Khi mức sống tăng, chi phí nhân công tăng, dẫn đến giá sản phẩm tăng.
• Chi phí vận chuyển: phí vận chuyển, hải quan, xăng dầu ảnh hưởng đến giá. Nếu có biến động về giá xăng dầu, chi phí vận chuyển thay đổi, từ đó làm giá sản phẩm biến động.

-   Lạm phát làm giảm sức mua, doanh nghiệp có thể tăng giá để bù đắp chi phí nhưng cũng có thể giảm giá để kích cầu.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của TBN năm 2024 bình quân tăng 2,9%, thấp hơn so với mức 3,1% của năm 2023, trong đó nhóm quần áo và giày dép có biến động đáng chú ý với mức tăng trung bình khoảng 0,5 - 0,8% so với năm trước. Nhìn chung, giá sản phẩm dệt may năm 2024 vẫn duy trì xu hướng tăng nhưng ở mức thấp hơn đáng kể so với lạm phát chung của nền kinh tế, phản ánh sự cạnh tranh gay gắt trong ngành và nỗ lực kiểm soát chi phí của các doanh nghiệp.

3. Xu hướng phát triển của sản phẩm dệt may

- Chất liệu mới: các loại vải chức năng như vải chống nắng, chống thấm, thoáng khí, năng động, vải thông minh có khả năng điều chỉnh nhiệt độ ngày càng phổ biến, ví dụ: các loại quần áo thể thao được làm từ chất liệu mới này giúp người mặc thoải mái khi vận động.

- Thiết kế cá nhân hóa: người tiêu dùng muốn sở hữu sản phẩm độc đáo, thể hiện cá tính. Doanh nghiệp chú trọng thiết kế sản phẩm cá nhân hóa, sử dụng công nghệ in 3D, thêu để đáp ứng nhu cầu này.

- Sản phẩm unisex: xu hướng thời trang unisex phát triển, phá vỡ giới hạn giới tính trong trang phục. Sản phẩm unisex đáp ứng nhu cầu của cả nam và nữ, tiết kiệm chi phí sản xuất và marketing.

- Thương mại điện tử: tiếp tục phát triển mạnh mẽ, chiếm tỷ lệ ngày càng lớn trong tổng doanh số. Năm 2024, doanh số của các sản phẩm quần áo, đồ da và giày dép trực tuyến ở TBN đạt khoảng 6,54 tỷ euro, tăng 11% so với mức 5,89 tỷ euro của năm 2023. Các kênh trực tuyến tiếp tục cung cấp nhiều lựa chọn sản phẩm, giá cả cạnh tranh và thuận tiện tối đa cho người mua, đồng thời tích hợp các công nghệ mới như thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) để nâng cao trải nghiệm mua sắm.

- Các kênh bán lẻ truyền thống: vẫn đóng vai trò quan trọng nhưng cần cải thiện trải nghiệm mua hàng. Cửa hàng cần có không gian trưng bày đẹp, đội ngũ nhân viên tư vấn nhiệt tình, tổ chức các sự kiện thời trang.

- Trong sản xuất: ứng dụng công nghệ tự động hóa, robot, công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm lỗi, hạ chi phí, ví dụ: hệ thống cắt vải tự động, máy may robot giúp tăng năng suất.

- Trong bán hàng: sử dụng công nghệ thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) để khách hàng có thể xem sản phẩm 3D, thử đồ ảo trên điện thoại di động hoặc máy tính trước khi mua.

- Xu hướng phát triển bền vững của ngành dệt may cụ thể bao gồm:

• Vật liệu bền vững: tăng tỷ lệ sử dụng vật liệu tái chế, organic, thân thiện với môi trường, ví dụ: sử dụng bông tái chế, polyester từ chai nhựa, len được chăn nuôi theo tiêu chuẩn bền vững.
• Quá trình sản xuất: doanh nghiệp triển khai các biện pháp tiết kiệm năng lượng, giảm xả thải, nước trong sản xuất; áp dụng hệ thống quản lý môi trường ISO 14001.
• Kinh tế tuần hoàn: xây dựng hệ thống thu gom, tái chế sản phẩm sau khi sử dụng. Một số thương hiệu đã triển khai chương trình thu gom quần áo cũ để tái chế thành nguyên liệu hoặc sản phẩm mới.

Tập đoàn INDITEX - nhà thiết kế và sản xuất hàng dệt may hàng đầu thế giới đã đưa ra mục tiêu đến 2030 giảm trên 50% lượng khí thải, và đến năm 2040 sẽ đạt được mức phát thải ròng bằng 0; trong sản xuất: quản lý tiêu thụ nước có trách nhiệm, xử lý chất thải đúng cách và sử dụng an toàn các sản phẩm hóa học; trong phân phối: bao gồm việc ngừng cung cấp túi nhựa, giảm thiểu lượng hàng tồn kho cuối mùa dư thừa xuống ít hơn 1% trong tổng số các mặt hàng được bán ra, quản lý kho tích hợp kết nối liên thông sản xuất, phân phối và bán hàng.

Như vậy, ngành dệt may TBN hiện đang đi theo hướng góp phần thực hiện kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải carbon, tối ưu hóa chi phí và rút ngắn thời gian giao hàng, ưu tiên đầu tư phát triển các sản phẩm có chất lượng và độ bền cao hơn, bảo đảm tính bền vững thân thiện với môi trường của sản phẩm hàng hóa trong tất cả các khâu, từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.