Dệt may mở rộng thị trường xuất khẩu vào các nước thành viên RCEP

Thêm vào đó, tuy RCEP là thị trường lớn nhưng mức độ cam kết ít khắt khe hơn, yêu cầu cũng “dễ chịu” hơn so với Việt Nam - EU (EVFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và một số hiệp định khác. Mặt khác, trong khối Hiệp định RCEP có một số nước là thành viên của Hiệp định CPTPP sẽ hóa giải những khó khăn, thách thức đến từ nguyên liệu "đầu vào", vì sẽ giúp bổ trợ phần nguyên liệu bị thiếu hụt trong nước hiện nay.

Có thể thấy, các Hiệp định thương mại giữa Việt Nam và Nhật Bản (VJFTA), ASEAN và Nhật Bản (AJCEP) đều yêu cầu quy tắc xuất xứ hai công đoạn, nghĩa là vải phải được sản xuất trong khu vực ASEAN hoặc Nhật Bản mới được ưu đãi thuế quan, nhưng với  RCEP, Việt Nam có thể nhập vải bất cứ đâu, chỉ cần cắt may tại Việt Nam là được hưởng ưu đãi thuế khi xuất vào Nhật Bản. Do đó, các doanh nghiệp trong ngành dệt may cũng đã có kế hoạch mở rộng thị trường xuất khẩu vào các nước thành viên RCEP.

Đại diện Công ty TNHH Việt Thắng Jean cho biết, nhằm mở rộng thị phần xuất khẩu và đón đầu những cơ hội mà RCEP mang lại, Công ty đã lên kế hoạch hợp tác xây dựng nhà máy mới 20.000m2 tại Đồng Nai với nhiều trang thiết bị tự động để sản xuất sản phẩm thời trang. Công ty đồng thời sẽ mở nhà máy Vitajean 2 tại Trảng Bom, Đồng Nai với diện tích 7.000m2.  

Chia sẻ về tác động của Hiệp định RCEP đối với ngành dệt may Việt Nam, ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) cho hay, Hiệp định này sẽ mang tới nhiều cơ hội cho ngành dệt may Việt Nam. Đặc biệt, khác với các hiệp định khác, tại Hiệp định RCEP, quy tắc xuất xứ lại là một “điểm cộng” tương đối dễ dàng cho doanh nghiệp Việt Nam.

Đồng quan điểm trên, ông Thân Đức Việt, Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10 cho rằng, Hiệp định RECP với các ưu đãi về thuế quan sẽ giúp doanh nghiệp có được lợi thế về xuất khẩu, đây là cú hích tốt cho ngành phát triển.

Các doanh nghiệp trong ngành dệt may cũng đã có kế hoạch mở rộng thị trường xuất khẩu vào các nước thành viên RCEP

Trong khối các nước RCEP, Nhật Bản là một thị trường tiềm năng. Nếu như trước đây, hàng may mặc vào thị trường này buộc phải chứng minh được nguyên liệu có nguồn gốc xuất xứ từ ASEAN và Nhật Bản (trong khi đó Việt Nam nhập khẩu phần lớn nguyên phụ liệu trong ngành này từ Trung Quốc), thì đối với Hiệp định RCEP, hàng may mặc Việt Nam được sản xuất từ nguyên phụ liệu Trung Quốc cũng được hưởng ưu đãi về thuế quan khi xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản.

Nguyên liệu dệt, hàng dệt may, quần áo, hoá chất là những mặt hàng có thể xuất khẩu mạnh được các nước xoá bỏ thuế quan ngay sau khi Hiệp định RCEP có hiệu lực. Bên cạnh đó, đối với ngành dệt may, RCEP không đòi hỏi áp dụng quy tắc xuất xứ từ sợi trở đi (như CPTPP) và từ vải trở đi (như EVFTA).

Liên quan đến nguồn nguyên liệu, theo các chuyên gia, thị trường các nước Hiệp định RCEP đem đến nguồn nhập khẩu nguyên phụ liệu lớn cho ngành dệt may Việt Nam, nên khi doanh nghiệp mở rộng xuất khẩu sản phẩm vào các nước thành viên sẽ rất thuận lợi trong quy tắc xuất xứ hàng hóa.

Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI) cho rằng, hàng may mặc của Việt Nam phụ thuộc lớn vào vải nhập khẩu do các doanh nghiệp FDI cung cấp, đặc biệt là các thương hiệu lớn, đã có sẵn chuỗi cung ứng riêng. Mặt khác, các doanh nghiệp trong nước chủ yếu gia công cho nước ngoài theo nguồn cung nguyên liệu, mẫu mã thiết kế được các đối tác nước ngoài chỉ định. Xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng của ngành may mặc thể hiện thông qua việc nhập khẩu thành phẩm ngành may mặc là quần áo từ các thị trường lớn trong khu vực RCEP đang giảm hoặc tăng chậm lại, trong khi đó, xuất khẩu và FDI vẫn tăng cao.

Điều này đã giúp Việt Nam duy trì vững chắc vị thế Top 3 thế giới về xuất khẩu hàng may mặc. Không những thế, RCEP sẽ giúp đẩy nhanh việc thu hút FDI và dịch chuyển chuỗi cung ứng ngành may mặc vào Việt Nam nhờ mở rộng hơn nữa thị trường xuất khẩu thông qua các biện pháp cắt giảm thuế quan và các quy tắc linh hoạt khác, cũng như khả năng nhập khẩu nguyên phụ liệu đầu vào thấp hơn từ các đối tác lớn trong RCEP.

Hiệp định RCEP đặt mục tiêu cắt giảm hoặc loại bỏ thuế quan của các quốc gia thành viên áp dụng đối với khoảng 92% hàng hóa có xuất xứ trong vòng 20 năm. Đồng thời, Hiệp định RCEP hợp nhất phạm vi của các FTA ASEAN+1 hiện có (FTA của ASEAN với 5 đối tác), bao quát một cách toàn diện cả về phạm vi lẫn chiều sâu của cam kết.

Bên cạnh đó, Hiệp định RCEP bao gồm 20 chương gồm nhiều lĩnh vực mà chưa được nhắc tới trong các FTA ASEAN+1 trước đây, trong đó có các điều khoản liên quan đến thương mại hàng hóa; phòng vệ thương mại; thủ tục hải quan và tạo thuận lợi thương mại và giải quyết tranh chấp, đồng thời bổ sung các cam kết tiếp cận thị trường với quy tắc cho phép mở cửa thương mại và đầu tư.

Các chuyên gia cho rằng, điều này sẽ hỗ trợ các thành viên tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu và khu vực tạo thuận lợi cho kinh doanh, tập hợp một bộ quy tắc phát triển và mở rộng chuỗi cung ứng khu vực. Hiệp định RCEP sẽ đem đến nhiều cơ hội cho ngành dệt may Việt Nam. Thị trường các nước Hiệp định RCEP đem đến nguồn nhập khẩu nguyên phụ liệu lớn cho ngành dệt may Việt Nam, nên khi doanh nghiệp mở rộng xuất khẩu sản phẩm vào các nước thành viên sẽ rất thuận lợi trong quy tắc xuất xứ hàng hóa.