Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần thứ 3
Ngày 17/10/2025, Hội nghị Bộ trưởng Cộng đồng phát thải bằng “0” Châu Á (AZEC) đã diễn ra tại thủ đô Kualalumpua, Ma-lay-xi-a. Hội nghị có sự tham gia của các Bộ trưởng/Trưởng đoàn 11 nước thành viên trong khuôn khổ AZEC và các Tổ chức quốc tế, bao gồm: Ốt-xtrây-li-a, Bru-nây, Cam-pu-chia, In-đô-nê-xi-a, Nhật Bản, CHDCND Lào, Ma-lay-xi-a, Phi-lip-pin, Xinh-ga-po, Thái Lan, Việt Nam.
Hội nghị cũng ghi nhận sự tham gia của các tổ chức quốc tế/tổ chức tài chính: Cơ quan Năng lượng quốc tế (ERIA), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN-Đông Á, Trung tâm Năng lượng ASEAN (ACE).
Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần 3 do ông Nguyễn Hoàng Long, Thứ trưởng Bộ Công Thương làm Trưởng đoàn, với sự tham gia của các đại diện Cục/Vụ phụ trách năng lượng như: Cục Điện lực, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Vụ Dầu khí và Than.
Sáng kiến Cộng đồng Phát thải ròng bằng không Châu Á (AZEC) triển khai từ năm 2023 là một cơ chế hợp tác đa phương nhằm hỗ trợ các quốc gia châu Á giải quyết 03 thách thức bao gồm: (i) đảm bảo tăng trưởng kinh tế; (ii) đảm bảo an ninh năng lượng và (iii) theo đuổi quá trình khử các-bon toàn ngành kinh tế dựa trên quan điểm “Một mục tiêu, nhiều lộ trình”.
Tại Hội nghị, các Bộ trưởng AZEC đã chứng kiến Lễ trao các khuyến nghị chính sách từ Nhóm Thúc đẩy AZEC. Bên cạnh đó, Trưởng đoàn các tổ chức quốc tế trình bày các báo cáo/nghiên cứu về tài chính cho chuyển dịch năng lượng và các định hướng cho chuyển dịch năng lượng khu vực Châu Á giai đoạn tiếp theo, trong đó, các báo cáo nhấn mạnh một số nội dung chủ yếu như sau: (i) Cần mở rộng và đa dạng hoá nguồn tài chính cho chuyển dịch năng lượng; (ii) Tăng cường hợp tác giữa các nước đối tác và (iii) Thúc đẩy triển khai các dự án trong khuôn khổ AZEC.
Các Bộ trưởng/Trưởng đoàn tham dự Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần 3
Hội nghị ghi nhận cam kết của các quốc gia thành viên ủng hộ Sáng kiến AZEC do Nhật Bản khởi xướng và coi đây là một nền tảng hợp tác quan trọng nhằm hỗ trợ khu vực và các nước châu Á đạt được mục tiêu về trung hoà các-bon, phù hợp với từng bối cảnh riêng của từng nước.
Tại Phiên trao đổi của Bộ trưởng/Trưởng đoàn các nước, Trưởng đoàn Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đã đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ AZEC bao gồm: (i) Tiếp tục hợp tác để hoàn thiện các cơ chế, chính sách để tạo hành lang thông thoáng trong việc triển khai và thực hiện các dự án; (ii) Tiếp tục hợp tác trong các lĩnh vực khoa học – công nghệ, chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ như công nghệ năng lượng tái tạo, lưu trữ năng lượng, lưới điện thông minh và công nghệ chuyển đổi năng lượng như hydrogen, amonia xanh, CCS, CCUS...(iii) Xây dựng các công cụ tài chính hỗn hợp, sử dụng vốn công để huy động đầu tư tư nhân, được coi là một công cụ quan trọng để vượt qua các rào cản tài chính; (iv) Tăng cường hợp tác trong phát triển thị trường các-bon và các cơ chế định giá các-bon nhằm thúc đẩy việc thành lập một thị trường các-bon chất lượng cao trong khu vực, bao gồm cả việc phát triển và kinh doanh tín chỉ các-bon.
Trưởng đoàn Việt Nam phát biểu tại Phiên trao đổi giữa các Bộ trưởng
Ngoài ra, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần 3 đã tổ chứng Lễ trao các Biên bản ghi nhớ hợp tác trong khuôn khổ AZEC với 49 văn kiện được đã được ký kết và trao dưới sự chứng kiến của các Bộ trưởng/Trưởng đoàn các nước và đại diện các doanh nghiệp. Việt Nam có 07 văn kiện, trong đó Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đã chứng kiến Lễ trao MOU về Hướng tới hình thành dự án Thu giữ và Lưu trữ các-bon (CCS) giữa Tập đoàn Công nghiệp&Năng lượng quốc gia, Trung tâm điện lực Nghi Sơn và JOGMEC, ENEOS, Nhật Bản.
Kết thúc Hội nghị, các Bộ trưởng đã thông qua Tuyên bố chung Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần 3, trong đó các Bộ trưởng hoan nghênh những tiến triển đã đạt được kể từ Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần thứ 2 được tổ chức vào tháng 8 năm 2024 tại Jakarta và Hội nghị Lãnh đạo AZEC lần thứ 2 được tổ chức vào tháng 10 năm 2024 tại Viêng Chăn và tái khẳng định cam kết đẩy nhanh nỗ lực thực hiện quá trình chuyển đổi năng lượng tùy theo lộ trình và điều kiện của mỗi quốc gia, đồng thời tăng cường hợp tác trong khuôn khổ AZEC.