Công nghiệp hỗ trợ ngành điện tử hướng đến phát triển bền vững
Công nghiệp hỗ trợ (CNHT) ngành điện tử của Việt Nam đang nỗ lực chuyển đổi sản xuất, hướng đến phát triển bền vững nhưng thân thiện với môi trường.
CNHT điện tử- sản xuất ra các sản phẩm chiến lược
6 tháng đầu năm 2024, sản xuất của ngành công nghiệp điện tử vẫn đứng top đầu nhóm ngành hàng có kim ngạch xuất khẩu cao nhất. Trong đó, sản phẩm điện tử, máy móc và linh kiện đạt 32,911 tỷ USD (tăng 28,6% so cùng kỳ); điện thoại và linh kiện đạt 27,202 tỷ USD (tăng 11,3%).
Hiện nay, năng lực sản xuất của doanh nghiệp (DN) ngành công nghiệp điện tử Việt Nam hấp dẫn nhiều nhà đầu tư trên thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ. Ông Vũ Tú Thành - Phó Giám đốc điều hành, Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN cho biết, nhiều nhà đầu tư Hoa Kỳ rất quan tâm và mong muốn hỗ trợ Việt Nam xây dựng, phát triển năng lực sản xuất sản phẩm điện tử. Theo đó, trên nền năng lực sản xuất sẵn có, nhà đầu tư Hoa Kỳ muốn thí điểm xây dựng chuỗi cung ứng ngành điện tử ở Việt Nam.
Cũng theo ông Thành, DN Hoa Kỳ đang nhìn vào Việt Nam như một thị trường để dịch chuyển công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực điện tử. Việt Nam có cơ hội sản xuất ra các sản phẩm chiến lược trong ngành này.
Đơn cử như sản phẩm máy bay không người lái hạng nhẹ (drone tầm gần). Ngoại trừ Trung Quốc thì trên thế giới không có nhiều quốc gia sản xuất được mặt hàng này. Trong khi đó, các kỹ sư và DN Việt hoàn toàn có thể thiết kế và sản xuất sản phẩm này. Thậm chí, có DN có thể sản xuất mà không phải phụ thuộc vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc và đáp ứng tiêu chuẩn của Mỹ. Hay sản phẩm camera an ninh tích hợp AI cũng hoàn toàn nằm trong khả năng của doanh nghiệp Việt.
Có thể thấy ngành công nghiệp điện tử Việt Nam có nhiều cơ hội đón nhận đầu tư từ Hoa Kỳ cho những sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Tuy nhiên, theo bà Đỗ Thị Thúy Hương - Uỷ viên Ban chấp hành Hiệp hội DN điện tử Việt Nam, nội tại của ngành có những hạn chế ảnh hưởng đến khả năng đón nhận đầu tư.
Bà Hương lưu ý, cũng như những ngành sản xuất khác, công nghiệp điện tử đang chịu các quy định về sản xuất bền vững của châu Âu, Mỹ ngày một thắt chặt. Do đó đặt ra không ít thách thức cho DN công nghiệp điện tử.
Nhiều giải pháp để chuyển đổi xanh
Để kịp thời định hướng, hỗ trợ DN CNHT điện tử, Việt Nam cần nâng cấp chính sách thu hút vào tăng trưởng xanh, chuyển đổi số và kết nối chuỗi cung ứng của doanh nghiệp Việt với DN FDI, đặc biệt là các tập đoàn xuyên quốc gia.
Một vấn đề quan trọng khác, công nghiệp điện tử là một trong những ngành có lượng rác thải phát triển nhanh. Theo số liệu thống kê, trên toàn thế giới có hơn 51 triệu tấn chất thải điện tử vào năm 2021 và dự kiến sẽ tăng lên 68 triệu tấn vào năm 2030.
Để vượt qua những thách thức trên, các DN ngành điện tử đang dần chuyển đổi phương thức sản xuất, lựa chọn công nghệ kỹ thuật tiên tiến, vật liệu có tính chất bền vững, bảo vệ môi trường trong quá trình hoạt động. Ngoài ra, các DN cũng có xu hướng lựa chọn các vật liệu cho nhà máy, nhà xưởng, nhà kho hướng đến tính bền vững, đồng thời để tăng tính bảo quản các sản phẩm điện tử, linh kiện điện tử, hạn chế sửa chữa hỏng hóc có thể tạo ra rác thải điện tử.
Thời gian qua, Việt Nam nổi lên là một trong những trung tâm sản xuất của khu vực và thế giới ở các ngành nói chung và ngành công nghiệp điện tử nói riêng. Do vậy, nhu cầu thuê nhà xưởng “xanh” theo hướng cao tầng của các DN đang ở mức cao trước bối cảnh hiện nay diện tích đất cho xây dựng nhà máy, nhà kho ngày càng hạn hẹp.
Theo các chuyên gia, Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để dịch chuyển sang nền kinh tế xanh. Tuy nhiên, cần có cơ chế, chính sách cụ thể và thiết thực để thực hiện hiệu quả. Với ngành điện tử, các cơ quan chức năng cũng đã, đang và sẽ dành nhiều chính sách ưu đãi để DN tiếp nhận chuyển giao công nghệ, chuyển đổi sản xuất theo hướng bền vững.