Xúc tiến đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ

Hội thảo là một trong những điểm nhấn trong chuỗi hoạt động của 2 Triển lãm kép: Triển lãm Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam – Nhật Bản (SIE 2025) và Triển lãm Quốc tế về Máy móc và Công nghệ ngành Công nghiệp Chế tạo và Công nghiệp Hỗ trợ (VME 2025) diễn ra từ ngày 6 – 8/8/2025 tại Trung tâm Triển lãm I.C.E (91 Trần Hưng Đạo, Hà Nội), nhằm thúc đẩy thu hút đầu tư vào các lĩnh vực then chốt của công nghiệp hỗ trợ (CNHT) Việt Nam, tăng cường khả năng hợp tác, thúc đẩy thu hút đầu tư và triển khai hiệu quả các dự án đầu tư giữa các địa phương, khu công nghiệp, cụm công nghiệp và doanh nghiệp Việt Nam với doanh nghiệp FDI, tham gia vào chuỗi giá trị sản xuất CNHT toàn cầu.

Ông Vũ Bá Phú – Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Vũ Bá Phú – Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết: Hội thảo được tổ chức thường niên là một diễn đàn quan trọng với mục tiêu cập nhật thông tin về chính sách, môi trường thu hút đầu tư của Việt Nam, các địa phương và trong các lĩnh vực công nghiệp trọng điểm, tạo cầu nối hợp tác kinh doanh, đầu tư giữa các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài với các địa phương, khu công nghiệp và doanh nghiệp CNHT tại Việt Nam.

Theo ông Vũ Bá Phú, trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái định hình, Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất chiến lược mới tại Khu vực Đông Nam Á. Chính phủ Việt Nam đặc biệt chú trọng phát triển CNHT với nhiều chính sách ưu đãi về đầu tư, thương mại và hỗ trợ kỹ thuật,… nhằm tăng tỷ lệ nội địa hóa và giảm phụ thuộc nhập khẩu.

Năm 2024, riêng ngành chế biến - chế tạo đã thu hút hơn 25,5 tỷ USD vốn FDI đăng ký mới, chiếm gần 67% tổng vốn FDI vào Việt Nam. Các lĩnh vực như sản xuất linh kiện điện tử, cơ khí chính xác, phụ tùng ô tô – xe máy điện… đang được nhiều tập đoàn đa quốc gia, doanh nghiệp FDI chú trọng hỗ trợ và phát triển.

Theo khảo sát của JETRO năm 2024, hơn 56% doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam có kế hoạch mở rộng đầu tư trong 1–2 năm tới. Trong đó, gần một nửa hoạt động trong ngành sản xuất công nghiệp, với ưu tiên hàng đầu là mở rộng chuỗi cung ứng đầu vào tại chỗ. 

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 1.700 doanh nghiệp FDI hoạt động trong lĩnh vực CNHT, chiếm khoảng 40% tổng số doanh nghiệp toàn ngành. Điều này phản ánh rõ mức độ quan tâm và vai trò của Việt Nam ngày càng gia tăng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, tỷ lệ nội địa hóa trong nhiều lĩnh vực vẫn còn khiêm tốn: dệt may – da giày đạt khoảng 45–50%, cơ khí chế tạo 15–20%, lắp ráp ô tô từ 5–20%. Khoảng hơn 6.000 doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam đang mới chỉ mới đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu linh kiện, phụ tùng cho sản xuất trong nước. Nếu chỉ tính riêng các doanh nghiệp Việt Nam, tỷ lệ nội địa hóa chỉ đạt khoảng 15,7%.

Ông Phạm Thanh Bình- Giám đốc Trung tâm xúc tiến, thông tin và hỗ trợ đầu tư phía Bắc- Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính) chia sẻ thông tin tại Hội thảo

Tại hội thảo, ông Phạm Thanh Bình- Giám đốc Trung tâm xúc tiến, thông tin và hỗ trợ đầu tư phía Bắc- Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính) cũng chia sẻ những thông tin tích cực về môi trường đầu tư tại Việt Nam. 6 tháng đầu năm 2025, tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam đạt 21,52 tỷ USD, tăng 32,6% so với cùng kỳ năm ngoái; vốn thực hiện đạt 11,72 tỷ USD, tăng 8,1%. Lũy kế đến nay, Việt Nam đã thu hút vốn đầu tư từ 151 quốc gia và vùng lãnh thổ, với hơn 43.700 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký đạt khoảng 519,54 tỷ USD.

Trong số đó, Nhật Bản hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ ba tại Việt Nam với 5.603 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký đạt 79,47 tỷ USD. Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai quốc gia tiếp tục được mở rộng trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt trong thương mại, đầu tư, công nghiệp chế biến – chế tạo, hạ tầng và chuyển đổi số. Sự hợp tác bền chặt giữa cộng đồng doanh nghiệp hai nước đóng góp tích cực vào mục tiêu tăng trưởng xanh, phát triển bền vững và nâng tầm chuỗi giá trị khu vực.

Thực tế trên cho thấy Việt Nam đang còn nhiều dư địa để phát triển lĩnh vực CNHT, kỹ năng quản trị và liên kết hợp tác sản xuất theo chuỗi của doanh nghiệp trong nước với các doanh nghiệp FDI. Trong khi các doanh nghiệp Việt đang tích cực đổi mới công nghệ, phương thức quản trị và nâng cao năng lực cạnh tranh để có thể tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu và tận dụng hiệu quả làn sóng chuyển dịch đầu tư mới, việc thu hút đầu tư FDI có chọn lọc và thúc đẩy kết nối giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp nội địa sẽ là yếu tố then chốt trong việc nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam.

Cục Xúc tiến thương mại đã và đang phối hợp với Cục Công nghiệp, Cục Đầu tư nước ngoài, JETRO, KOTRA và hệ thống gần 60 Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài chủ động triển khai nhiều chương trình xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực công thương, tập trung kết nối thường xuyên với các doanh nghiệp FDI tiềm năng để mở rộng cơ hội, không gian hợp tác hướng tới hình thành mối liên kết mạnh mẽ, gắn kết chuỗi giá trị sản xuất công nghiệp Việt Nam.

Tại Hội thảo, các nội dung chuyên đề được trình bày cũng cung cấp một bức tranh toàn diện về xu hướng dòng vốn đầu tư, đặc biệt là từ Nhật Bản và các nền kinh tế có công nghệ cao. Nhiều chuyên gia, nhà quản lý và đại diện doanh nghiệp đã cùng nhau phân tích thực trạng, đánh giá xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng, đưa ra khuyến nghị về chiến lược phát triển bền vững, thích ứng linh hoạt với các biến động toàn cầu.

Từ diễn đàn đối thoại mở, các đại biểu trong nước và quốc tế đã khẳng định tầm quan trọng của việc xây dựng hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam không chỉ là nền tảng công nghiệp hóa quốc gia, mà còn là động lực lan tỏa đổi mới công nghệ, sáng tạo và hội nhập kinh tế sâu rộng.

Một nội dung quan trọng khác là giới thiệu tiềm năng, chính sách ưu đãi và định hướng thu hút đầu tư từ các địa phương, khu công nghiệp và cụm công nghiệp của địa phương, thông tin về hạ tầng sản xuất công nghiệp hỗ trợ (như KCN DEEP C, KCN Amber Yên Quang,...) giúp nhà đầu tư có cái nhìn trực quan, so sánh, và đánh giá cơ hội hợp tác. Đây là cơ sở để hình thành mối quan hệ kết nối lâu dài giữa nhà đầu tư nước ngoài và các địa phương đang tích cực tìm kiếm nguồn vốn chất lượng cao.