Khát vọng xây dựng sàn thương mại điện tử "thuần Việt" trước sức ép từ sàn ngoại

Thiếu hệ sinh thái đồng bộ

Trong khoảng một thập niên trở lại đây, thương mại điện tử Việt Nam đã có bước phát triển thần tốc. Nếu năm 2015, quy mô thị trường mới đạt khoảng 4 tỷ USD, thì đến năm 2024 con số này đã cán mốc hơn 20 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 20-25% mỗi năm, nằm trong nhóm cao nhất khu vực Đông Nam Á.

Sự bùng nổ thương mại điện tử đã góp phần định hình lại hành vi tiêu dùng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở rộng kênh phân phối và thúc đẩy chuyển đổi số. Tuy nhiên, đi cùng sự phát triển là thực tế các sàn thương mại điện tử nước ngoài vẫn đang chiếm lĩnh thị trường Việt Nam, từ quy mô người dùng đến lưu lượng giao dịch. Các nền tảng lớn như Shopee, Lazada, TikTok Shop... đang dẫn đầu, không chỉ bởi tiềm lực tài chính mà còn nhờ hệ sinh thái dịch vụ hoàn chỉnh, từ vận chuyển, thanh toán đến công nghệ dữ liệu người dùng.

Trong khi đó, các sàn thương mại điện tử "thuần Việt" hiện vẫn ở thế yếu. Dù đã có những nỗ lực từ doanh nghiệp trong nước, nhưng sự hiện diện trên thị trường chưa thực sự nổi bật. Các hạn chế chủ yếu đến từ thiếu nguồn vốn đầu tư dài hạn, năng lực công nghệ còn hạn chế, hệ sinh thái hỗ trợ (vận chuyển, thanh toán, tín dụng…) chưa đồng bộ và đặc biệt là niềm tin của người tiêu dùng đối với thương hiệu Việt chưa cao.

Điều này đặt ra một thách thức: làm sao để xây dựng một sàn thương mại điện tử "thuần Việt" có sức cạnh tranh, đồng hành cùng người tiêu dùng, doanh nghiệp trong nước và tạo dựng dấu ấn riêng trước sự áp đảo của các nền tảng quốc tế.

Trước thực tế ấy, nhiều doanh nghiệp Việt đã và đang nỗ lực tìm hướng đi riêng, với khát vọng kiến tạo những sàn thương mại điện tử "thuần Việt". Trong đó, Hi1 là một trong những mô hình mới được kỳ vọng sẽ tạo ra sự bứt phá.

Hi1 phát triển theo mô hình “từ nhà máy đến khách hàng” (Factory to Customer – F2C), kết nối trực tiếp nhà sản xuất với người tiêu dùng. Mô hình này rút ngắn khâu trung gian, giảm chi phí, đồng thời mang đến sự minh bạch về nguồn gốc hàng hóa. Điểm đặc biệt của Hi1 là không đi theo lối truyền thống, mà xây dựng hệ sinh thái hiện đại, tích hợp thêm dịch vụ tài chính và công nghệ nhằm tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.

Vừa qua, tại Hà Nội, Công ty Cổ phần Hi1 Việt Nam đã có buổi làm việc với Cục Xúc tiến thương mại – Bộ Công Thương cùng nhiều đối tác chiến lược. Sự kiện này được xem là dấu mốc quan trọng, thể hiện khát vọng chung tay xây dựng một sàn thương mại điện tử "thuần Việt" có khả năng cạnh tranh trong và ngoài nước.

Tại buổi làm việc, Hi1 công bố sự hợp tác chiến lược với Viettel Post và Ngân hàng VPBank – hai đơn vị được coi là "mắt xích" trong hệ sinh thái thương mại điện tử.

Trong đó, Viettel Post trở thành đối tác vận chuyển độc quyền của Hi1 trong ít nhất 3 năm, đảm bảo hạ tầng vận chuyển hiện đại, giúp sản phẩm từ nhà máy đến tay người tiêu dùng nhanh chóng, an toàn.

Còn Ngân hàng VPBank đồng hành cung cấp dịch vụ tài chính ngay trên nền tảng Hi1. Điểm nhấn đặc biệt là triển khai các sản phẩm tín dụng cho doanh nghiệp như: vay vốn lưu động tín chấp, thẻ tín dụng doanh nghiệp, hạn mức thấu chi… Đây là bước đột phá, bởi chưa có sàn thương mại điện tử nào tại Việt Nam tích hợp trực tiếp dịch vụ tín dụng doanh nghiệp ngay trên nền tảng.

Nhà nước đồng hành cùng doanh nghiệp

Theo ông Nguyễn Văn Dũng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Hi1 Việt Nam: “Sự hợp tác với Viettel Post và Ngân hàng VPBank giúp Hi1 củng cố thế mạnh từ nhà máy đến khách hàng, đồng thời tối ưu vận hành để mang đến trải nghiệm liền mạch từ nhà máy đến khách hàng cuối cùng”.

Ông Chử Minh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Kinh doanh sản phẩm số và Giải pháp thanh toán Ngân hàng VPBank, cũng nhấn mạnh: “Tầm nhìn của chúng tôi là hỗ trợ doanh nghiệp Việt từ nhỏ đến lớn cùng phát triển trên nền tảng số. Việc tích hợp tài chính vào Hi1 sẽ giúp người bán an tâm, có thêm công cụ để mở rộng kinh doanh”.

Có thể nói, sự kết hợp này không chỉ tạo nền tảng vận hành vững chắc mà còn mở ra lợi thế cạnh tranh kép giữa công nghệ, vận chuyển và tài chính cho Hi1.

Dù mang trong mình khát vọng lớn, Hi1 vẫn đối mặt không ít khó khăn. Một trong những rào cản lớn nhất chính là niềm tin của người tiêu dùng. Theo ông Nguyễn Văn Dũng, tâm lý người Việt hiện nay còn e dè trước các nền tảng mới, đặc biệt trong bối cảnh lừa đảo công nghệ ngày càng tinh vi. Việc thuyết phục người mua và người bán cùng tham gia là thách thức lớn, bởi sàn chỉ có thể tồn tại khi có sự cân bằng giữa hai phía.

Ngoài ra, vấn đề pháp lý, tiêu chuẩn hàng hóa, điều kiện nhà bán hàng… cũng đang đặt ra yêu cầu Hi1 cần sự đồng hành từ cơ quan quản lý để đảm bảo vận hành đúng luật, minh bạch và an toàn cho người tiêu dùng.

Công ty Cổ phần Hi1 Việt Nam đã có buổi làm việc với Cục Xúc tiến thương mại – Bộ Công Thương cùng nhiều đối tác

Chia sẻ tại buổi làm việc, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, đánh giá cao mô hình của Hi1: “Hi1 có ưu điểm khi giảm chi phí trung gian, đem lại lợi ích trực tiếp cho người mua và doanh nghiệp sản xuất. Cục Xúc tiến thương mại sẵn sàng đồng hành, hỗ trợ Hi1 trong việc xây dựng tiêu chí rõ ràng cho nhà bán hàng, truy xuất nguồn gốc hàng hóa, cũng như truyền thông rộng rãi để nâng cao uy tín của sàn”.

Cục Xúc tiến thương mại cũng cho biết sẽ hỗ trợ Hi1 về mặt công nghệ, cập nhật xu hướng quốc tế, chuyển giao các giải pháp số, đồng thời định vị thương hiệu trên thị trường. Không chỉ dừng lại trong nước, Cục còn khẳng định sẽ cùng Hi1 tìm kiếm cơ hội vươn ra quốc tế, nhất là với các sản phẩm nông sản, thực phẩm – những mặt hàng Việt Nam có thế mạnh.

Khát vọng xây dựng sàn "thuần Việt" không chỉ dừng ở mong muốn cạnh tranh, mà còn là nhiệm vụ góp phần khẳng định giá trị hàng hóa Việt, đưa sản phẩm Việt đến gần hơn với người tiêu dùng trong và ngoài nước. Và để làm được điều đó, sự chung tay từ Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng là yếu tố quyết định.

Trong bức tranh thương mại điện tử đầy cạnh tranh hiện nay, Hi1 và những nỗ lực tương tự có thể chưa thay đổi cục diện ngay lập tức. Nhưng đây chính là những hạt mầm đặt nền móng cho một tương lai nơi các sàn thương mại điện tử Việt Nam tự tin khẳng định vị thế, không chỉ trong nước mà còn trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Sự xuất hiện của Hi1 được kỳ vọng sẽ mở ra một hướng đi mới cho thương mại điện tử Việt Nam. Tuy nhiên, để thành công, Hi1 cũng như các sàn "thuần Việt" khác cần giải quyết đồng thời nhiều yếu tố: xây dựng niềm tin nơi người tiêu dùng, đảm bảo hàng hóa minh bạch nguồn gốc, nâng cao trải nghiệm người dùng, đồng thời duy trì sự khác biệt so với các nền tảng nước ngoài.