Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho lĩnh vực thương mại điện tử
Trong những năm gần đây, thói quen mua sắm mới đã định hình do đại dịch covid-19, thương mại điện tử sẽ trở thành xu hướng mới của Việt Nam nói riêng và cả thế giới nói chung. Theo đó, công tác phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực này cũng đang được Bộ Công Thương đẩy mạnh thực hiện nhằm đạt được mục tiêu “Phát triển nguồn nhân lực trong thương mại điện tử” theo Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử (TMĐT) quốc gia giai đoạn 2026 – 2030.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số - Bộ Công Thương (Cục TMĐT và KTS) xác định, công tác đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực TMĐT là một trong những nội dung mà Cục cần đẩy mạnh triển khai song song với các hoạt động phát triển TMĐT. Theo đó, năm 2023, Cục TMĐT và KTS đã phối hợp cùng Hiệp hội TMĐT Việt Nam lần đầu tiên tổ chức Chương trình tập huấn về TMĐT và kinh tế số, gồm 03 buổi, tại Hà Nội, TP HCM và Đà Nẵng, dành cho giảng viên đến từ các trường đại học đào tạo về TMĐT trong cả nước.
Chương trình nhằm mục tiêu giúp các giảng viên cập nhật các chính sách, xu hướng mới của kinh doanh số và công nghệ liên quan tới đào tạo TMĐT, hỗ trợ các trường bổ sung, sửa đổi chương trình đào tạo, bài giảng, học liệu, thực tập và kiến tập cho sinh viên. Qua đó, nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học của giảng viên, đóng góp cho hoạt động xây dựng chính sách và pháp luật về kinh tế số, TMĐT và đào tạo TMĐT. Cùng với việc đào tạo tại các trường đại học, công tác phát triển nguồn nhân lực về TMĐT tại các địa phương cũng được chỉ đạo sát sao.
Ngay từ những tháng đầu năm, nhiều địa phương đã ban hành Kế hoạch phát triển TMĐT trên địa bàn, trong đó, đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực về TMĐT là một trong những nội dung quan trọng, được ưu tiên hàng đầu.
Năm 2024, Cục TMĐT và KTS số đã tổ chức thành công Hội thảo nâng cao chất lượng đào tạo và thực hành nghề nghiệp cho sinh viên ngành thương mại điện tử tại Hà Nội và TP HCM, nội dung của các Hội thảo đều hướng tới mục tiêu “Đào tạo kiến thức, kỹ năng thương mại điện tử cho giáo viên các trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp, phát triển mạng lưới giảng viên, chuyên gia có kinh nghiệm về giảng dạy, truyền đạt kiến thức, kỹ năng về thương mại điện tử”; đồng thời, “Tăng cường hàm lượng thực hành trong đào tạo các chuyên ngành công nghệ số, kinh tế số, xã hội số, đưa các nền tảng số, công nghệ số, đặc biệt là các nền tảng số của Việt Nam, công nghệ mở vào giới thiệu trong các chương trình đào tạo để sinh viên có điều kiện thực hành và tiếp cận thực tế”.
Phát biểu tại Hội thảo, TS Lê Hoàng Oanh - Cục trưởng Cục TMĐT và KTS cho biết, trong nhiều năm qua, nguồn nhân lực cho TMĐT, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao luôn là vấn đề lớn gây cản trở cho quá trình phát triển TMĐT tại Việt Nam. Đây là lĩnh vực cần có kiến thức rộng trong nhiều lĩnh vực như kinh tế, công nghệ thông tin, quản trị và ngoại ngữ… nên đòi hỏi thời gian đào tạo dài; các lớp ngắn hạn và dạy nghề chỉ giải quyết tạm thời trong thời điểm thiếu nhân lực. Do vậy, đào tạo chính quy dài hạn tại các cơ sở giáo dục đại học trở thành giải pháp căn cơ cho nguồn nhân lực chất lượng cao của TMĐT trong tương lai. Những năm gần đây, tại các cơ sở giáo dục, TMĐT là một trong những ngành học mang tính xu hướng, mang đến cơ hội việc làm rộng mở và đa dạng, với mức lương hấp dẫn, cùng môi trường làm việc năng động.
Ngoài ra, Cục TMĐT và KTS cũng phối hợp với Sở Công Thương tỉnh Bắc Giang tổ chức Hội nghị đào tạo phát triển nguồn nhân lực TMĐT tại tỉnh Bắc Giang nhằm thúc đẩy thương mại điện tử (TMĐT) trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới. Cùng với những thông tin tổng quan về TMĐT Việt Nam hiện nay, các học viên tham dự Hội nghị đã được các chuyên gia đến từ Trung tâm Phát triển TMĐT cập nhật về: Chính sách đào tạo phát triển nguồn nhân lực TMĐT tại Việt Nam; Tổng quan về SEO - chìa khoá thành công cho doanh nghiệp trên thị trường số; Livestream trên các nền tảng. Các bước chuẩn bị cho livestream bán hàng, luyện giọng chuẩn cho livestream, Các kỹ năng cần thiết cho livestream bán hàng; Cách tiếp cận khách hàng trên livestream, Xây dựng chiến lược livestream bán hàng...
Thời gian tới, nhằm đẩy mạnh các hoạt động đào tạo, tuyên truyền và phát triển nguồn nhân lực về TMĐT, Cục TMĐT và KTS sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai Kế hoạch phát triển TMĐT tại các địa phương, trong đó tập trung công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực về TMĐT. Bên cạnh đó, Cục sẽ thường xuyên phối hợp với các Sở, các sàn TMĐT xuyên biên giới như Amazon, Alibaba triển khai hàng loạt chương trình kết nối TMĐT kết hợp đào tạo, tập huấn TMĐT tại một số tỉnh, thành phố trên cả nước. Ngoài ra, Cục cũng sẽ hỗ trợ các trường bổ sung, sửa đổi chương trình đào tạo, bài giảng, học liệu, thực tập và kiến tập cho giảng viên, sinh viên và giúp các giảng viên, sinh viên cập nhật các chính sách, xu hướng mới của kinh doanh số và công nghệ liên quan tới lĩnh vực TMĐT.