Nhiều biện pháp hỗ trợ nâng cao năng lực doanh nghiệp trong quá trình tận dụng các FTA

Theo ông Ngô Chung Khanh – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại Đa biên, thời gian qua, Chính phủ cũng như các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội đã có cách tiếp cận rất bài bản và xuyên suốt đối với các FTA mà Việt Nam đã ký kết và thực thi.

Sau khi Việt Nam ký kết và phê chuẩn các FTA như UKVFTA, CPTPP, EVFTA..., Chính phủ đều ban hành kế hoạch thực thi cấp Chính phủ, sau đó giao cho các bộ, ngành, địa phương ban hành kế hoạch thực hiện.

Trong kế hoạch thực hiện, hành động có nhóm biện pháp rất quan trọng, đó là hỗ trợ nâng cao năng lực của doanh nghiệp, ngành hàng. Trong đó, liệt kê một loạt biện pháp và yêu cầu các bộ, ngành, địa phương xây dựng những biện pháp cụ thể để hỗ trợ cho doanh nghiệp. Như vậy, về mặt pháp lý, chúng ta có những văn bản cấp Chính phủ, cấp bộ, ngành, cấp địa phương để triển khai và thực thi các FTA.

Cùng với đó, Bộ Công Thương với vai trò là đơn vị được giao tổng hợp các kết quả thực thi FTA của các địa phương, ngành hàng cùng các bộ, ngành... cũng đã nhận được thông tin từ các nơi, triển khai được những biện pháp hỗ trợ nào từ phía các bộ, ngành… Đơn cử như: Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa của Bộ Kế hoạch Đầu tư đã đưa ra nhiều chương trình hỗ trợ doanh nghiệp; các địa phương cũng có chương trình hỗ trợ riêng, chương trình kết nối doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp FDI, chương trình xúc tiến thương mại...

Chia sẻ thêm về chương trình hỗ trợ tận dụng các FTA, bà Bùi Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho hay, các FTA đã mang đến một cơ hội rất lớn cho các doanh nghiệp. Triển khai Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, thời gian qua Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thực hiện rất nhiều giải pháp để nâng cao năng lực cho doanh nghiệp ở nhiều khía cạnh. Trong đó có những nội dung hỗ trợ cho doanh nghiệp để có thể có đủ năng lực để xuất khẩu như đào tạo, tư vấn, nâng cấp doanh nghiệp.

Ví dụ cử chuyên gia tư vấn xuống để đánh giá doanh nghiệp về những điểm yếu, những điểm chưa đạt và có những chuyên gia để giúp cho doanh nghiệp xây dựng lại các kế hoạch kinh doanh, những chiến lược định hướng thị trường sản phẩm, thị trường xuất khẩu nào, những thị trường ngách thì như thế nào và cách thức mình hoàn thiện sản phẩm để đáp ứng được yêu cầu của các FTA….

Có thể thấy, thời gian qua, mặc dù có rất nhiều biện pháp hỗ trợ nhưng theo ông Ngô Chung Khanh cần phải có các biện pháp hỗ trợ chuyên sâu hơn, cụ thể hơn đối với từng ngành hàng, doanh nghiệp trong quá trình tận dụng FTA.

Các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp triển khai thời gian qua mang tính chất đa ngành, toàn diện mà chưa đi sâu vào tận dụng một FTA cụ thể, như hỗ trợ tận dụng Hiệp định CPTPP, hỗ trợ tận dụng EVFTA hay các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh tại các thị trường xuất khẩu lớn.

“Chúng tôi kỳ vọng, trong thời gian tới, chúng ta sẽ có những biện pháp hỗ trợ sâu hơn, cụ thể hơn đối với từng ngành hàng, doanh nghiệp để nâng cao hiệu quả tận dụng các FTA”- ông Ngô Chung Khanh chia sẻ và cho biết thêm, hiện nay Bộ đã báo cáo Chính phủ và Chính phủ đã đồng ý giao Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội xây dựng một hệ sinh thái tận dụng FTA. Tư duy của hệ sinh thái này chính là kết nối tất cả các chủ thể có liên quan từ chuỗi giá trị, ví dụ chẳng hạn như ngành thủy sản chẳng hạn, từ người nông dân, nuôi trồng thủy sản đến các công ty thu mua, công ty chế biến, kết nối với các tổ chức tín dụng, logistics, kết nối với địa phương, kết nối với bộ, ngành trong một nền tảng và sẽ có những đơn vị vận hành để các ý tưởng, các kế hoạch thực thi đi vào hàng ngày.

Trước mắt Chương trình xây dựng hệ sinh thái tận dụng các FTA tập trung vào 6 ngành: dệt may; da giày; thủy sản; cà phê; quế và điều. Với 6 ngành được lựa chọn, Bộ Công Thương đã, đang triển khai các buổi tọa đàm tại các tỉnh, thành để lấy ý kiến các hiệp hội, các địa phương, các cơ quan có liên quan. Mục tiêu là đưa hết tất cả các chủ thể liên quan kết nối vào một hệ sinh thái và tận dụng tối đa sức mạnh của các chủ thể để từ đó sẽ có được các định hướng, giải pháp trọng tâm tận dụng tối đa các FTA.