Xuất khẩu cá tra tăng trưởng tích cực ở thị trường CPTPP

Thống kê của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho thấy, tháng 10/2025, xuất khẩu cá tra Việt Nam đạt 217 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2024.

Tính chung 10 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu đã vượt mốc 1,8 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ. Mức tăng trưởng này cho thấy ngành xuất khẩu cá tra có dấu hiệu tăng trưởng tích cực, dù một số thị trường vẫn tiếp tục xu hướng giảm.

Đáng chú ý, thống kê của VASEP cũng cho biết, trong số các thị trường xuất khẩu chủ lực của cá tra Việt Nam, khối thị trường CPTPP chiếm tỷ trọng cao, duy trì thị phần ổn định.

Cụ thể, trong khối CPTPP, kim ngạch xuất khẩu cá tra 10 tháng đầu năm 2025 đạt 305 triệu USD, tăng 36% so với cùng kỳ và chiếm 17% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra. Trong số đó, xuất khẩu sang thị trường Mexico đạt 63 triệu USD, tăng nhẹ 1%; xuất khẩu sang Nhật Bản đạt 39 triệu USD, tăng 14%; đặc biệt, xuất khẩu sang Malaysia tăng mạnh 37% so với cùng kỳ, thể hiện xu hướng mở rộng nhu cầu nhập khẩu trong khu vực này.

Kim ngạch xuất khẩu cá tra 10 tháng đầu năm 2025 sang khối thị trường CPTPP đạt 305 triệu USD, tăng 36% so với cùng kỳ và chiếm 17% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra

Nguyên nhân chính nằm ở hiệu ứng tích cực của chính sách ưu đãi thuế quan gần như 0% từ Hiệp định CPTPP. Đặc biệt, các nước này yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng và truy xuất nguồn gốc rõ ràng, những yếu tố mà doanh nghiệp Việt đã đáp ứng, từ đó nâng giá trị trung bình đơn hàng. Cùng với đó là xu hướng tiêu dùng ngày càng tăng và hướng đến sản phẩm tiện lợi, an toàn mở ra dư địa tăng trưởng lớn tại các quốc gia này.

Không những vậy, xuất khẩu cá tra của Việt Nam sang hai nước thành viên CPTPP tại khu vực Đông Nam Á là Malaysia và Singapore cũng duy trì đà tăng trưởng ổn định. Với lợi thế gần gũi về địa lý, chi phí logistics thấp và khẩu vị tương đồng, những thị trường này cùng các nước khác trong khu vực ASEAN đang trở thành “vành đai an toàn” giúp cá tra Việt Nam giảm phụ thuộc vào các thị trường xa và khó tính.

Nhận định về xu hướng trong những tháng còn lại của năm 2025, VASEP cho rằng, trong quý IV/2025 và năm 2026 sẽ là mở rộng xuất khẩu sang khối CPTPP (Canada, Mexico, Malaysia, Anh) và Trung Đông, nơi Việt Nam được hưởng ưu đãi thuế quan và có điều kiện tiếp cận thị trường thuận lợi hơn.

Đặc biệt, theo VASEP, nếu tận dụng tốt các ưu đãi thuế quan từ CPTPP để thích ứng với chính sách thuế quan, ngành cá tra có cơ hội duy trì đà phục hồi và tăng trưởng bền vững trong năm 2026.

Thủy sản tận dụng ưu đãi từ CPTPP để thúc đẩy xuất khẩu

Là một trong những tỉnh thành có kim ngạch xuất khẩu lớn sang thị trường CPTPP, ông Trần Hoàng Em, Trưởng phòng Thương mại Sở Công Thương tỉnh Cà Mau cho biết, sản phẩm của tỉnh Cà Mau đã xuất khẩu sang tất cả các nước CPTPP, chiếm khoảng 15% - 20% kim ngạch xuất khẩu của tỉnh.

Không những vậy, theo ông Trần Hoàng Em, nhờ những ưu đãi thuế quan trong Hiệp định CPTPP đã giúp sản phẩm thủy sản của tỉnh có tính cạnh tranh cao hơn tại các thị trường lớn. Nhờ đó, kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường này tăng trưởng tốt, góp phần quan trọng vào tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh

Đáng chú ý, CPTPP không chỉ mở cửa thị trường mà còn tạo động lực cho cải thiện, nâng cao chất lượng sản phẩm và quy trình sản xuất, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

“Doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã chủ động đầu tư vào công nghệ, nâng cao năng lực chế biến và truy xuất nguồn gốc, yếu tố ngày càng được các thị trường xuất khẩu quan tâm. Nhờ vậy, chuỗi cung ứng được mở rộng, năng lực cạnh tranh được cải thiện, và đặc biệt là sức chống chịu của các doanh nghiệp của tỉnh trước những biến động toàn cầu cũng được tăng lên rõ rệt” - Trưởng phòng Thương mại Sở Công Thương tỉnh Cà Mau nhận định.

CPTPP không chỉ mở cửa thị trường mà còn tạo động lực cho cải thiện, nâng cao chất lượng sản phẩm và quy trình sản xuất, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế

Cùng với những lợi thế thuế quan, xuất khẩu cá tra sang thị trường CPTPP cũng phải đối diện với không ít thách thức. Đó là áp lực cạnh tranh từ các loại cá thịt trắng khác trên thị trường toàn cầu; biến động kinh tế toàn cầu, lạm phát cao; nguồn cung trong nước chưa ổn định...

Thêm vào đó, logistic cho ngành thủy sản không đáp ứng nhu cầu phát triển. VASEP cho rằng, là một ngành định hướng xuất khẩu chủ lực và có những đặc thù về vệ sinh an toàn thực phẩm, chuỗi cung ứng thủy sản phụ thuộc rất nhiều vào chuỗi logistic bao gồm: Kho lạnh, vận tải, đặc biệt là vận tải biển.

Trong nhiều năm qua, nhất là giai đoạn từ 2020 trở lại đây, trên thế giới có nhiều biến động như dịch Covid, chiến tranh, xung đột Nga - Ukrain, mới đây là vùng Trung Đông (căng thẳng biển Đỏ), ngành thủy sản xuất khẩu bộc lộ rõ điểm yếu và bất cập là phụ thuộc phần lớn vào hệ thống logistic của nước ngoài: Kể cả kho lạnh và vận tải biển.

Trong thời gian tới, để xuất khẩu thủy sản bền vững sang các thị trường có FTA, nhất là khối CPTPP, các chuyên gia cho rằng, cần đẩy nhanh hoàn thiện hệ thống, hạ tầng phục vụ logistics.

Chưa kể, Vương quốc Anh đã chính thức là thành viên của CPTPP. Dấu mốc này cũng tạo thêm cơ hội cho thủy sản Việt Nam trong việc thâm nhập thị trường và hòa nhập bằng việc đa dạng nguồn nguyên liệu.

Giúp doanh nghiệp tận dụng những ưu đãi từ CPTPP để tăng tốc xuất khẩu thủy sản sang thị trường CPTPP, Bộ Công Thương cho rằng, cùng với đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thực thi Hiệp định, cộng đồng doanh nghiệp trong nước cũng cần chủ động tìm hiểu thông tin thị trường, chủ động đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Cùng với việc đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường truyền thống, doanh nghiệp cũng cần mở rộng thị trường, tìm kiếm đối tác tiềm năng.