Nhân rộng phương pháp tiếp cận khu công nghiệp sinh thái để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam

Sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng của Việt Nam từ giai đoạn trình diễn các lợi ích của khu công nghiệp sinh thái sang thúc đẩy và nhân rộng các phương pháp tiếp cận khu công nghiệp sinh thái, góp phần nâng cao vị thế và phát triển bền vững mô hình này trên cả nước. Thông qua dự án, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp nhận ngân sách 3,346 triệu USD do Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO) tài trợ nhằm thúc đẩy thực hiện kinh tế tuần hoàn và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu trong các khu công nghiệp tại Việt Nam.

Khoản tài trợ này sẽ tạo điều kiện nhân rộng mô hình khu công nghiệp sinh thái trên toàn quốc trên cơ sở những thành công trong giai đoạn 2014-2024, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong lĩnh vực công nghiệp và tại các khu công nghiệp, giảm thiểu tác động của hoạt động sản xuất tới môi trường và hỗ trợ các khu công nghiệp ứng phó với biến đổi khí hậu.

Hiện nay, Việt Nam có 436 khu công nghiệp, thu hút khoảng 35-40% tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng thêm hàng năm, trong đó hơn 300 khu công nghiệp đang hoạt động tạo việc làm cho hơn 4,16 triệu lao động trực tiếp và đóng góp trên 50% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Với những nỗ lực trong việc thực hiện Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng Xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, cam kết đưa phát thải ròng về 0 năm 2050 tại COP 26, Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam cũng như các chương trình hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững, việc chuyển đổi các khu công nghiệp sang khu công nghiệp sinh thái và xây dựng các khu công nghiệp sinh thái mới trong hệ thống các khu công nghiệp sẽ đóng góp đáng kể vào việc thực hiện các mục tiêu tăng trưởng xanh và các cam kết quốc tế của Việt Nam trong phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Đối với phát triển bền vững hoạt động công nghiệp và khu công nghiệp, với sự hỗ trợ của SECO, Việt Nam đã thực hiện chuyển đổi 4 khu công nghiệp sang khu công nghiệp sinh thái (giai đoạn 2015-2029) và 3 khu công nghiệp đang thực hiện chuyển đổi từ 2020 đến 2024.

Trong đó, một số kết quả đáng chú ý là: Lồng ghép quy định về khu công nghiệp sinh thái vào các văn bản pháp quy có liên quan về khu công nghiệp, khu kinh tế và bảo vệ môi trường, phát triển bền vững; hỗ trợ thực hiện các giải pháp khu công nghiệp sinh thái tại các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, tiết kiệm điện, nước, vật liệu, giảm phát thải CO2, tối ưu hóa việc tái sử dụng chất thải, thực hiện kinh tế tuần hoàn; xây dựng hướng dẫn kỹ thuật về khu công nghiệp sinh thái; nâng cao nhận thức, thực hiện tập huấn, đào tạo, tăng cường năng lực về khu công nghiệp sinh thái.

"Bằng cách hỗ trợ chuyển đổi các khu công nghiệp thành khu công nghiệp sinh thái, chúng tôi mong muốn giải quyết cả cơ hội và thách thức mà tăng trưởng công nghiệp của Việt Nam đang phải đối mặt. Tầm nhìn của Thụy Sỹ là hỗ trợ hành trình mà Việt Nam hướng tới vị thế thu nhập cao và cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 (net-zero)", ông Thomas Gass, Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam nhấn mạnh.

Chương trình khu công nghiệp sinh thái toàn cầu (GEIPP) là sáng kiến của UNIDO nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp bền vững tại các quốc gia đang phát triển, thông qua triển khai mô hình khu công nghiệp sinh thái, nhằm nâng cao năng suất tài nguyên và cải thiện hiệu quả kinh tế, môi trường và xã hội, tăng cường năng lực cạnh tranh và khả năng sản xuất của ngành công nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Chương trình được triển khai tại các quốc gia như Colombia, Ai Cập, Indonesia, Peru, Nam Phi, Ukraine và Việt Nam, tập trung vào tích hợp khu công nghiệp sinh thái vào chính sách quốc gia và phát triển công cụ hỗ trợ, thúc đẩy sự phát triển bền vững của các khu công nghiệp.