EVFTA: Xung lực mới thúc đẩy thương mại Việt Nam – Tây Ban Nha

Hàng Việt giữ được sức hút ổn định

Theo thông tin từ Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương), Tây Ban Nha hiện là đối tác thương mại lớn thứ 5 của Việt Nam trong khối EU và Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Tây Ban Nha trong ASEAN. Trong giai đoạn 2015 - 2023, hàng năm Việt Nam xuất khẩu trung bình đạt 2,60 tỷ USD sang Tây Ban Nha, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu bình quân đạt 4,81%; Việt Nam nhập khẩu trung bình 524,85 triệu USD từ Tây Ban Nha, tốc độ tăng trưởng nhập khẩu bình quân đạt 6,71%. Việt Nam liên tục xuất siêu sang Tây Ban Nha với thặng dư thương mại đạt trung bình 2,08 tỷ USD giai đoạn 2015 - 2023.

Năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Tây Ban Nha đạt 4,72 tỷ USD, tăng 19,9% so với năm 2023 (mức cao nhất từ trước tới nay). Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Tây Ban Nha đạt 4,00 tỷ USD, tăng 21,0% so với năm 2023; kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Tây Ban Nha đạt 716,31 triệu USD, tăng 14,2% so với năm 2023. Việt Nam tiếp tục xuất siêu sang Tây Ban Nha với thăng dư thương mại đạt 3,29 tỷ USD, tăng 22,8% so với năm 2023. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như dệt may, giày dép, thủy sản, cà phê… vẫn giữ được sức hút ổn định tại thị trường Tây Ban Nha bất chấp biến động kinh tế khu vực châu Âu.

Theo số liệu của Bộ Tài chính, tính luỹ kế đến ngày 30/09/2025, Tây Ban Nha có 101 dự án đầu tư tại Việt Nam với số vốn đạt 158,2 triệu USD. Đến nay, đầu tư FDI của Tây Ban Nha vào Việt Nam còn khiêm tốn, đứng thứ 44/153 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Tuy lĩnh vực này hiện còn hạn chế về số lượng dự án nhưng có triển vọng lớn về tiềm năng vốn và chất lượng châu Âu. Các doanh nghiệp có thế mạnh trong các lĩnh vực như công nghiệp, năng lượng và cơ sở hạ tầng giao thông - đường sắt đô thị. Các công ty lớn Tây Ban Nha có thể đóng vai trò then chốt trong các dự án hiện đại hóa tại Việt Nam. Ở chiều ngược lại, Việt Nam có 65,76 triệu USD tổng số vốn đăng ký đầu tư tại Tây Ban Nha.

EVFTA tạo sức bật cho thương mại song phương

Phát biểu tại Tọa đàm Doanh nghiệp Việt Nam - Tây Ban Nha vừa được tổ chức tại thành phố Barcelona, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng nhận định, hợp tác thương mại song phương đã duy trì đà tăng trưởng tốt trong những năm qua và Hiệp định EVFTA có hiệu lực đã tạo nên xung lực mới thúc đẩy kim ngạch thương mại hai bên bật tăng mạnh. Vị trí chiến lược nằm ở cửa ngõ khu vực kinh tế quan trọng của châu Á và châu Âu giúp hai nước trở thành cầu nối giữa hai khu vực kinh tế năng động nhất của thế giới. 

Hàng hóa của Việt Nam vào Tây Ban Nha là hướng đến thị trường gần 500 triệu dân của EU, và ngược lại doanh nghiệp Tây Ban Nha khi đến Việt Nam cũng có thể tiếp cận thị trường ASEAN với gần 700 triệu dân, cũng như thị trường gần 6 tỷ người tiêu dùng trong 17 Hiệp định thương mại tự do (song phương và đa phương) mà Việt Nam là thành viên. 

Để tận dụng tốt những lợi thế và cơ hội này, Thứ trưởng Phan Thị Thắng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp hai bên cùng tập trung trao đổi thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực hai bên cùng có thế mạnh và nhu cầu như công nghiệp chế biến thực phẩm, dệt may, da giầy, cơ khí chế tạo, hạ tầng giao thông và dịch vụ logistics; du lịch; năng lượng tái tạo, năng lượng sạch hướng tới phát triển bền vững...

Thay mặt cộng đồng doanh nghiệp Tây Ban Nha, Tổng Giám đốc Phòng Thương mại Tây Ban Nha - bà Immaculada Riera cho biết, các tập đoàn, doanh nghiệp Tây Ban Nha rất quan tâm đến thị trường Việt Nam nói riêng cũng như thị trường ASEAN nói chung như một điểm đến đa dạng hóa thị trường trong chiến lược kinh doanh của mình. Cộng đồng doanh nghiệp Tây Ban Nha đánh giá cao sự hỗ trợ của Chính phủ hai bên, đặc biệt là việc tổ chức thành công Khóa họp lần 1 Ủy ban hỗn hợp Việt Nam - Tây Ban Nha về hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, tạo cơ chế hợp tác quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp hai bên tiếp cận thị trường của nhau, triển khai hiệu quả các dự án đầu tư, kinh doanh.

Theo ông Juan Luis Gimeno, Tổng Cục trưởng Cục Phân tích Kinh tế và Thương mại - Cơ quan Quốc vụ khanh phụ trách Thương mại Tây Ban Nha, quan hệ giữa hai nước đang có những bước phát triển ấn tượng, đặc biệt sau chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez vào tháng 4 năm 2025. Các doanh nghiệp Tây Ban Nha có năng lực sản xuất, phát triển lớn, phù hợp với nền kinh tế đang tăng trưởng mạnh mẽ của Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực hạ tầng, đường sắt, năng lượng.

Tại buổi tọa đàm, các cơ quan phía Việt Nam gồm đại diện Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Quốc phòng, Bộ Khoa học và Công nghệ… đã trao đổi với các doanh nghiệp Tây Ban Nha về các chủ đề liên quan đến môi trường đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, cơ hội hợp tác giữa Việt Nam và Tây Ban Nha trong lĩnh vực nông nghiệp; tiềm năng và lợi thế của các địa phương trong hợp tác kinh doanh với Việt Nam.

Theo đánh giá, hai nền kinh tế Việt Nam - Tây Ban Nha có nhiều lợi thế mang tính bổ sung cho nhau. Doanh nghiệp Tây Ban Nha có thế mạnh trong các lĩnh vực công nghiệp, năng lượng và hạ tầng giao thông - đặc biệt là đường sắt đô thị có thể đóng góp nhiều cho các dự án chiến lược của Việt Nam. Trong bối cảnh thế giới gia tăng căng thẳng thương mại và địa chính trị, Tây Ban Nha coi đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và tìm kiếm đối tác mới là chiến lược trọng tâm. Việt Nam, với nền kinh tế năng động và vị trí chiến lược tại Đông Nam Á, đang trở thành điểm đến hấp dẫn đối với doanh nghiệp Tây Ban Nha.

Đáng chú ý, tại Khóa họp lần thứ nhất Ủy ban hỗn hợp Việt Nam - Tây Ban Nha về hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư vừa được diễn ra cùng thời điểm, hai bên đã thiết lập cơ chế đối thoại định kỳ để rà soát, trao đổi về các hoạt động hợp tác, đề ra các biện pháp tháo gỡ vướng mắc cũng như xác định trọng tâm cần ưu tiên triển khai để thúc đẩy hợp tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư. Trong đó, Việt Nam và Tây Ban Nha tái khẳng định cam kết tận dụng tối đa ưu đãi thuế quan từ EVFTA, nỗ lực để các sản phẩm nông nghiệp - thực phẩm tiếp cận tốt hơn thị trường của nhau, thúc đẩy thương mại năng động và cùng có lợi. Hai bên cũng thống nhất rằng, cơ hội hợp tác giữa Việt Nam và Tây Ban Nha vẫn còn nhiều dư địa cho phát triển, cần nỗ lực và phối hợp hơn nữa phấn đấu đưa kim ngạch thương mại song phương vượt 8 tỷ USD trong thời gian tới.