Hiệp định RCEP: Thúc đẩy năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế, tạo điều kiện cho các nước thành viên hướng tới phát triển bền vững

Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP - Regional Comprehensive Economic Partnership) là một trong những hiệp định thương mại tự do lớn nhất thế giới, bao gồm 15 quốc gia ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. RCEP có 15 nước tham gia gồm: 10 nước thành viên ASEAN và Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand.

Thúc đẩy đầu tư và hợp tác khu vực

RCEP tạo ra một khu vực thương mại tự do khổng lồ, chiếm khoảng 30% GDP toàn cầu và gần 30% dân số thế giới. Việc loại bỏ hoặc giảm thuế quan giữa các thành viên sẽ thúc đẩy lưu thông hàng hóa và dịch vụ, giảm chi phí cho doanh nghiệp và người tiêu dùng. Đặc biệt, các quốc gia nhỏ hơn trong ASEAN có cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn của các nước như Trung Quốc và Nhật Bản, giúp tăng cường xuất khẩu và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phức tạp ngày càng tăng của chuỗi cung ứng hiện nay, Hiệp định này sẽ làm mạnh mẽ thêm các chuỗi cung ứng khu vực, các quy tắc về xuất xứ hàng hóa được đơn giản hóa và thống nhất, giúp giảm bớt các rào cản kỹ thuật và tăng cường sự liền mạch trong sản xuất và cung ứng hàng hóa. 

Kinh tế toàn cầu ngày càng dịch chuyển sang lĩnh vực dịch vụ, với tỷ trọng đóng góp ngày càng cao vào GDP và tạo ra nhiều việc làm hơn. Hiệp định RCEP không chỉ tập trung vào thương mại hàng hóa mà còn mở rộng sang thương mại dịch vụ và đầu tư. Điều này tạo ra một môi trường đầu tư thuận lợi hơn, giúp thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Các quốc gia thành viên có thể tận dụng cơ hội này để cải thiện hạ tầng, nâng cao năng lực sản xuất và phát triển các ngành công nghiệp chiến lược.

RCEP tạo ra một thị trường rộng lớn với hơn 2,3 tỷ người tiêu dùng, chiếm khoảng 30% dân số thế giới và GDP đạt 26.2 nghìn tỷ USD, tương đương 30% GDP toàn cầu. Điều này sẽ giúp giúp các quốc gia thành viên tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Khi các doanh nghiệp phải cạnh tranh trong một môi trường tự do hơn, họ sẽ được thúc đẩy để cải tiến công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho người tiêu dùng mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững và tăng trưởng kinh tế của khu vực.

Việc tham gia RCEP mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng về mặt chính trị và ngoại giao cho các quốc gia thành viên, bên cạnh những lợi ích kinh tế to lớn. Sự hợp tác kinh tế chặt chẽ hơn giúp giảm bớt căng thẳng và xây dựng niềm tin giữa các quốc gia thành viên. Đây là một yếu tố quan trọng để duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực, đặc biệt trong bối cảnh có nhiều thách thức địa chính trị hiện nay. Các quốc gia thành viên có thêm cơ hội nâng cao vị thế và ảnh hưởng trên trường quốc tế. Cùng nhau, họ có thể tham gia vào các diễn đàn quốc tế và đưa ra tiếng nói chung về các vấn đề kinh tế, chính trị và an ninh khu vực và toàn cầu.

Việt Nam nhận được nhiều lợi ích từ RCEP

Theo Bộ Công Thương, RCEP có vai trò rất quan trọng trong tiến trình hội nhập kinh tế của Việt Nam. Trong đó, Hiệp định có hiệu lực giúp Việt Nam nhận được nhiều lợi ích vì những nước tham gia vào RCEP đều có nhu cầu nhập khẩu những mặt hàng thế mạnh của Việt Nam như: Nông sản, dệt may, giày dép, sản phẩm gỗ… RCEP tạo ra động lực tăng trưởng mới cho thương mại quốc tế và hình thành các chuỗi cung ứng mới. Từ việc thúc đẩy thương mại và đầu tư, tăng cường chuỗi cung ứng, đến việc cải thiện năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước. 

Với khoảng 2,2 tỷ dân từ các quốc gia thành viên, RCEP mở ra một thị trường khổng lồ, đem lại nhiều cơ hội kinh doanh cho các doanh nghiệp Việt Nam. Sự tiếp cận này đặc biệt thuận lợi cho việc xuất khẩu các sản phẩm chủ lực của Việt Nam như dệt may, giày dép, nông sản, và thủy sản.

Trước hết, việc giảm hoặc loại bỏ thuế quan giữa các quốc gia thành viên RCEP giúp các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam trở nên cạnh tranh hơn về giá cả. Ví dụ, các sản phẩm dệt may và giày dép của Việt Nam từ lâu đã có uy tín trên thị trường quốc tế về chất lượng và giá thành. Tuy nhiên, mức thuế quan cao ở một số quốc gia khiến giá bán lẻ tăng, làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam. Với RCEP, các mức thuế này được giảm hoặc loại bỏ, giúp sản phẩm của Việt Nam dễ dàng tiếp cận thị trường và thu hút người tiêu dùng hơn.

Ngoài ra, thị trường nông sản và thủy sản của Việt Nam cũng được hưởng lợi lớn từ RCEP. Việt Nam có nhiều lợi thế về nông nghiệp và thủy sản, với các sản phẩm nổi bật như gạo, cà phê, hạt điều, tôm, cá tra. Khi thuế quan giảm, các sản phẩm này có thể xuất khẩu với giá cạnh tranh hơn, đồng thời thu hút các nhà nhập khẩu từ các quốc gia thành viên RCEP. Điều này không chỉ giúp tăng doanh thu cho các doanh nghiệp xuất khẩu mà còn thúc đẩy phát triển nông nghiệp và thủy sản trong nước.

Hơn nữa, việc tham gia RCEP còn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng mạng lưới đối tác và nâng cao trình độ công nghệ. Khi giao thương với các quốc gia có nền kinh tế phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc, và Úc, các doanh nghiệp Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm quản lý, công nghệ sản xuất tiên tiến, và nâng cao chất lượng sản phẩm. Điều này không chỉ giúp tăng năng suất lao động mà còn nâng cao giá trị gia tăng cho các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam.

Để tận dụng tối đa các lợi ích từ RCEP, Việt Nam cần thực hiện đồng bộ các cải cách cần thiết, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, và đẩy mạnh công tác quản lý và giám sát thị trường. Những hành động này không chỉ giúp Việt Nam khai thác các cơ hội từ RCEP mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước trong tương lai. Khi có một nền kinh tế phát triển mạnh mẽ và bền vững, Việt Nam sẽ vững vàng hơn trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, và đạt được những thành tựu lớn trong sự phát triển kinh tế - xã hội.