Hợp tác kinh tế thương mại Việt Nam – Phần Lan trong bối cảnh thực thi EVFTA

Quan hệ thương mại Việt Nam - Phần Lan phát triển liên tục, bền vững trong những năm qua. Điều này mở ra cơ hội cho cả hai nước để có thể hưởng lợi rất lớn từ những quan hệ đối tác kinh tế, thương mại và đầu tư của hai nước. Đặc biệt, nhờ khung khổ pháp lý thuận lợi của EVFTA, với nỗ lực của Chính phủ và doanh nghiệp hai nước, thương mại và đầu tư song phương Việt Nam - Phần Lan sẽ tiếp tục được phát triển mạnh mẽ.

Năm 2024, tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 422,5 triệu USD, tăng 12,5%; trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Phần Lan đạt 204,6 triệu USD, tăng 4,5%, nhập khẩu từ Phần Lan về Việt Nam đạt 217,9 triệu USD, tăng 21,2%.

Riêng 8 tháng năm 2025, thương mại giữa hai nước đạt 253,04 triệu USD; trong đó, xuất khẩu của Việt Nam đạt 110,4 triệu USD; nhập khẩu của Việt Nam đạt 142,6 triệu USD.

Những mặt hàng chính Việt Nam xuất khẩu sang Phần Lan là sắt thép, giày dép, hàng dệt may, cao su, phương tiện vận tải, đồ gỗ, xe đạp, máy vi tính, linh kiện điện tử, phụ tùng... Chiều ngược lại, những mặt hàng Việt Nam nhập khẩu từ Phần Lan gồm thiết bị, máy móc, thiết bị phụ tùng, nguyên liệu dệt may, sắt thép các loại, gỗ và các sản phẩm gỗ, sản phẩm hóa chất, giấy các loại...

Cùng với hợp tác thương mại, hợp tác đầu tư giữa hai nước cũng có sự tăng trưởng tích cực. Theo số liệu thống kê, đến tháng 6/2025, Phần Lan có 38 dự án đầu tư vào Việt Nam với tổng vốn 50,85 triệu USD, đứng thứ 60 trên tổng số 152 quốc gia và vùng lãnh thổ đang đầu tư vào Việt Nam. Riêng năm 2025, Phần Lan có 1 dự án cấp mới vào Việt Nam với tổng vốn đăng ký 0,6 triệu USD.

Với những kết quả trên, Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế là đối tác thương mại hàng đầu của Phần Lan tại Đông Nam Á, thể hiện qua việc là một trong 4 nước khu vực châu Á là đối tác ưu tiên của Phần Lan trong chính sách thương mại và đầu tư.

Trong khi đó, là thành viên tích cực của EU, Phần Lan ủng hộ mạnh mẽ việc tăng cường quan hệ Việt Nam - EU, đẩy mạnh triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), nhằm mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng doanh nghiệp và người dân hai nước. Hợp tác kinh tế là điểm nổi bật của quan hệ Việt Nam - Phần Lan, với triển vọng ngày càng tươi sáng.

Hai nền kinh tế có những đặc điểm có thể bổ sung cho nhau cùng phát triển. Phần Lan là đất nước nổi tiếng về phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, phù hợp với xu thế phát triển mới của kinh tế thế giới. Việt Nam có nguồn nhân lực trẻ dồi dào, năng động, có tiềm năng lớn về công nghệ. Trong bối cảnh Phần Lan tìm kiếm nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu phát triển, Việt Nam nổi lên như một đối tác đầy tiềm năng trong lĩnh vực lao động.

Trong thời gian gần đây, hai nước đang đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực mới như khoa học, công nghệ, môi trường, năng lượng sạch, giáo dục đào tạo... phù hợp với tiềm năng và nhu cầu của hai bên. Gần đây nhất, trong buổi tiếp và làm việc với Đại sứ Cộng hòa Phần Lan tại Việt Nam Pekka Voutilainen diễn ra hôm 7/10 vừa qua, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh đến hợp tác kinh tế, thương mại và năng lượng giữa Việt Nam và Phần Lan.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long cho biết, Phần Lan được đánh giá là quốc gia có thế mạnh hàng đầu trong công nghệ đổi mới sáng tạo, kinh tế tuần hoàn, phát triển giải pháp năng lượng sạch, tiết kiệm năng lượng, điện hạt nhân mô đun nhỏ, xử lý nước - chất thải. Trong khi đó, Việt Nam có môi trường đầu tư thuận lợi và tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư Phần Lan.

Đáng chú ý, tại cuộc hội đàm với Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb trong chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm đến Phần Lan từ ngày 20 - 22/10/2025, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí khai thác hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA), tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai bên đẩy mạnh quảng bá, tìm kiếm cơ hội hợp tác, nhất là trong các lĩnh vực nông sản, hàng tiêu dùng...

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh Việt Nam luôn hoan nghênh và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Phần Lan đầu tư vào Việt Nam và sẵn sàng cùng Phần Lan làm cầu nối tiếp cận thị trường EU cũng như ASEAN, qua đó thúc đẩy hợp tác Việt Nam - EU, Phần Lan - ASEAN phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới. 

Tổng Bí thư đề nghị Phần Lan khuyến khích các doanh nghiệp của nước này đẩy mạnh đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực Phần Lan có thế mạnh như công nghệ xanh, công nghệ chế biến, chuyển đổi năng lượng, dịch vụ hậu cần. Đồng thời, đề nghị phía Phần Lan có tiếng nói thúc đẩy 7 nước thành viên EU còn lại sớm phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA) cũng như thúc đẩy Ủy ban châu Âu (EC) sớm gỡ bỏ thẻ vàng IUU đối với hải sản xuất khẩu của Việt Nam.

Tại cuộc gặp gỡ doanh nghiệp tiêu biểu của Phần Lan trong khuôn khổ chuyến thăm, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng khẳng định, hợp tác kinh tế - đầu tư - thương mại luôn là trụ cột vững chắc, là động lực chính thúc đẩy quan hệ song phương. Đồng thời, hoan nghênh các đề xuất của doanh nghiệp Phần Lan trong lĩnh vực kinh tế tuần hoàn - một mô hình phát triển mà Việt Nam đang quyết tâm thúc đẩy mạnh mẽ. Tổng Bí thư khuyến khích cộng đồng doanh nghiệp hai nước tiếp tục tăng cường giao lưu, kết nối, đầu tư và hợp tác trên các lĩnh vực mà hai bên có thế mạnh và nhu cầu tương đồng như năng lượng tái tạo, công nghiệp sạch, công nghệ môi trường, quản lý tài nguyên rừng, giáo dục, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo. Các doanh nghiệp chính là cầu nối sinh động đưa quan hệ hợp tác Việt Nam - Phần Lan đi vào chiều sâu, góp phần kiến tạo những giá trị bền vững và thiết thực cho cả hai nền kinh tế.