Bắc Ninh thúc đẩy tiêu thụ nông sản bằng liên kết chuỗi

Hình thành chuỗi giá trị - động lực mới cho nông sản Bắc Ninh

Bắc Ninh là vùng đất giàu truyền thống, song song với văn hóa quan họ là những sản phẩm nông nghiệp đặc trưng đã gắn bó cùng đời sống người dân. Nếu như trước đây, nông sản chủ yếu tiêu thụ qua chợ truyền thống, nhỏ lẻ và dễ rơi vào cảnh “được mùa mất giá”, nay đã khác.

Tỉnh xác định rõ, tiêu thụ phải gắn với sản xuất theo chuỗi giá trị. Hợp tác xã trở thành “cầu nối” quan trọng giữa nông dân và thị trường. Ông Giáp Quý Cường - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Yên Thế (xã Yên Thế) cho biết: “Chúng tôi nghiên cứu quy trình chuẩn, ký liên kết với bà con. Khi sản phẩm đạt chất lượng, hợp tác xã sẽ sơ chế, chế biến sâu, rồi đưa vào siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch. Đến nay, hợp tác xã đã có hơn 10 sản phẩm chế biến, trong đó xúc xích gà đạt OCOP 4 sao”.

Người dân xã Yên Thế "bắt tay" hình thành chuỗi sản xuất, tiêu thụ gà đồi. Ảnh: Ngọc Hoa

Nhờ vậy, nhiều hộ nông dân yên tâm sản xuất hơn. Bà Hoàng Thị Hậu thành viên hợp tác xã chia sẻ: “Gia đình tôi nuôi khoảng 1.000 con gà, mỗi năm bán được 3 lứa. 80% lượng gà được hợp tác xã bao tiêu. Nhờ có đầu ra ổn định, chúng tôi yên tâm mở rộng quy mô”.

Những dẫn chứng cụ thể ấy cho thấy, tiêu thụ nông sản ở Bắc Ninh không chỉ đơn thuần là bán hàng, mà còn gắn liền với sự chuyên nghiệp hóa sản xuất, xây dựng thương hiệu và từng bước đưa sản phẩm vào hệ thống phân phối hiện đại.

Chính sách đồng bộ, hướng tới tiêu thụ bền vững

Để có được bước chuyển này, Bắc Ninh triển khai nhiều chính sách đồng bộ: Hỗ trợ vốn vay, chuyển giao khoa học kỹ thuật, tập huấn kỹ năng sản xuất, tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại và kết nối cung - cầu. Sản phẩm OCOP ngày càng được quảng bá rộng rãi, hiện diện trên các sàn thương mại điện tử, mở rộng ra thị trường ngoài tỉnh.

Ông Trương Văn Bảo - Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Bắc Ninh nhấn mạnh: “Chúng tôi tập trung hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị, chuyển giao kỹ thuật, quảng bá sản phẩm trên các kênh hiện đại. Nhiều sản phẩm OCOP của đồng bào dân tộc thiểu số đã khẳng định được chất lượng và thương hiệu”.

Song, khó khăn vẫn còn hiện hữu khi chi phí sản xuất cao, đặc biệt là thức ăn chăn nuôi; giá cả bấp bênh; hạn chế trong vốn và quảng bá xa. Bà Hoàng Thị Hậu thẳng thắn: “Chi phí thức ăn chiếm 70 - 80% doanh thu. Đầu năm giá gà xuống thấp, gần đây mới tăng nhờ chính sách siết nhập khẩu gà đông lạnh. Mong Nhà nước kiểm soát tốt thị trường để giá gà ổn định hơn, bà con chăn nuôi đỡ vất vả”.

Ông Trương Văn Bảo - Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Bắc Ninh. Ảnh: Ngọc Hoa

Ngay cả hợp tác xã cũng gặp thách thức về vốn và thị trường. Ông Giáp Quý Cường chia sẻ thêm: “Muốn mở rộng thị trường, hợp tác xã cần vốn để ký liên kết với bà con. Nhiều hộ phải tạm ứng giống, thức ăn từ hợp tác xã, cuối vụ mới trả. Bên cạnh đó, việc tiếp cận thị trường vẫn hạn chế do thiếu quảng bá và ứng dụng công nghệ số”.

Những chia sẻ ấy cho thấy, chính sách hỗ trợ phải bao quát từ vốn, kỹ thuật đến hạ tầng logistics và bảo hiểm nông nghiệp. Có như vậy, sản phẩm địa phương mới đủ sức cạnh tranh lâu dài.

Nhìn nhận ở góc độ vĩ mô, chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành cho rằng, để đẩy mạnh tiêu thụ cho nông sản các địa phương nói chung, nông sản Bắc Ninh nói riêng, điều đầu tiên là phải liên kết giữa các hộ sản xuất để tạo quy mô lớn; liên kết giữa hợp tác xã và doanh nghiệp để tạo sức mạnh cạnh tranh. “Khi đứng một mình, sản phẩm rất dễ bị lạc long nhưng khi tham gia vào chuỗi liên kết có thêm sức bật và uy tín”, vị chuyên gia này nói.

Cùng đó, chính sách hỗ trợ phải đi đúng vào nhu cầu thực tế: Vốn vay phù hợp chu kỳ sản xuất, hạ tầng logistics giảm chi phí vận chuyển, hỗ trợ tem nhãn để dễ dàng truy xuất nguồn gốc. Đây chính là “cầu nối” để sản phẩm miền núi không chỉ đủ tiêu chuẩn mà còn có lợi thế khi cạnh tranh.

Những thành công trong tiêu thụ nông sản, sản phẩm đặc trưng của Bắc Ninh đã chứng minh chỉ khi Nhà nước, doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân đồng hành, nông sản địa phương mới đủ sức vượt khỏi “lũy tre làng”, khẳng định vị thế trên thị trường. Tiêu thụ nông sản Bắc Ninh vì thế không chỉ là hoạt động kinh tế, mà còn là động lực giảm nghèo, xây dựng thương hiệu và khẳng định bản sắc vùng đất Kinh Bắc trong quá trình hội nhập.