Thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm Halal sang thị trường Thổ Nhĩ Kỳ

Thổ Nhĩ Kỳ - Thị trường tiềm năng cho sản phẩm Halal

Vừa qua, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ và Ủy ban Kinh tế đối ngoại Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức hội thảo trực tuyến “Hợp tác Halal giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ: Thực trạng và triển vọng”. 

Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến nhằm tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ trong lĩnh vực sản phẩm, dịch vụ Halal, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp Việt quảng bá năng lực sản xuất, chế biến sản phẩm, dịch vụ của Việt Nam đáp ứng tiêu chuẩn Halal quốc tế; đồng thời tạo diễn đàn kết nối trực tiếp giữa cơ quan quản lý, tổ chức chứng nhận, hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp hai nước. 

Các đại biểu tham dự hội thảo trực tuyến “Hợp tác Halal giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ: Thực trạng và triển vọng”

Chia sẻ tại hội thảo, bà Đặng Thị Thu Hà, Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, sau gần 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, hợp tác giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ đang ngày càng phát triển tích cực, đặc biệt kể từ sau chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính năm 2023. 

Trong đó, Halal là một lĩnh vực tương đối mới nhưng lại có rất nhiều tiềm năng khi cả hai nước đều có thế mạnh và nhu cầu bổ sung cho nhau, đồng thời là lĩnh vực hợp tác nhận được sự quan tâm lớn của hai Chính phủ. Do đó, các cơ quan chức năng và doanh nghiệp hai bên cần tranh thủ các cơ hội, khai thác các tiềm năng, từ đó thúc đẩy hợp tác đem lại lợi ích cho doanh nghiệp cũng như cho hai quốc gia.

Đánh giá quan hệ thương mại hai quốc gia, ông Lê Hoàng Tài, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho hay, những năm qua, quan hệ kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ đã có những bước tiến quan trọng. Kim ngạch thương mại song phương duy trì đà tăng trưởng, đạt trên 2 tỷ USD năm 2024. 

"Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ hai của Thổ Nhĩ Kỳ trong ASEAN, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ là cửa ngõ quan trọng để hàng hóa Việt Nam tiếp cận khu vực Trung Đông, châu Âu và Bắc Phi. Với dân số Hồi giáo đông đảo, Thổ Nhĩ Kỳ có thị trường tiêu thụ và trung tâm chế biến Halal phát triển. Trong khi đó, Việt Nam đang dần khẳng định năng lực cung cấp sản phẩm Halal, đặc biệt là trong các lĩnh vực thực phẩm chế biến, nông sản, đồ uống, dịch vụ du lịch và logistics”, ông Lê Hoàng Tài nhấn mạnh. 

Cũng theo ông Tài nhấn mạnh, thị trường Halal toàn cầu hiện ước đạt giá trị hơn 2.500 tỷ USD và tiếp tục mở rộng nhanh chóng. Đây là cơ hội lớn để Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ cùng nhau khai thác, thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư và dịch vụ.

Chia sẻ thêm về cơ hội hợp tác, ông Zafer Soylu, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Cơ quan Chứng nhận Halal tại Thổ Nhĩ Kỳ chia sẻ: Ngày nay, việc tiêu thụ các sản phẩm và dịch vụ được chứng nhận Halal đang ngày càng phát triển mạnh mẽ trên toàn thế giới khi nó ngày càng được công nhận là chuẩn mực về an toàn, vệ sinh và đảm bảo chất lượng. Ông cũng cung cấp thông tin cụ thể về điều kiện, quy trình cấp chứng nhận cho các sản phẩm Halal nhập khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ.

Thông tin thêm, theo ông Yunus Ete, Chủ tịch Hội đồng Thượng đỉnh Halal Thế giới, nhu cầu về thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm và du lịch Halal đang tăng trưởng nhanh chóng. Trong những năm gần đây, Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ đã có những bước tiến đáng kể trong việc phát triển hợp tác trong lĩnh vực Halal. Thổ Nhĩ Kỳ, với vị trí chiến lược kết nối châu Á và châu Âu, vừa là đối tác thương mại mạnh mẽ vừa là cửa ngõ tiếp cận các thị trường rộng lớn. 

Ông Yunus Ete cũng cho biết, nhằm tăng cường hợp tác Halal giữa các nước, từ ngày 26-29/11/2025 tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) sẽ diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Halal toàn cầu và Hội chợ Halal thế giới và mời các cơ quan, doanh nghiệp Việt Nam tham gia.

Việt Nam đang dần khẳng định năng lực cung cấp sản phẩm Halal

Khẳng định cơ hội cho hàng Việt là rất lớn, ông Ramlan Osman, Giám đốc Trung tâm Chứng nhận Halal Quốc gia (HALCERT) - Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, đến nay HALCERT đã hỗ trợ nhiều doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường như Nhật Bản, Malaysia. Mô hình này hoàn toàn có thể được nhân rộng để đáp ứng nhu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài hoạt động chứng nhận Halal, HALCERT còn đóng vai trò kết nối giao thương B2B giữa doanh nghiệp Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ, góp phần thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương.

Sẵn sàng kết nối và hỗ trợ doanh nghiệp hai bên

Mặc dù có tiềm năng lớn nhưng con đường xuất khẩu sản phẩm Halal sang Thổ Nhĩ Kỳ tồn tại nhiều thách thức đòi hỏi doanh nghiệp Việt phải vượt qua. Trước hết là việc đáp ứng tiêu chuẩn Halal khắt khe, vốn đòi hỏi sự nghiêm ngặt tuyệt đối từ nguyên liệu, quy trình sản xuất sạch sẽ, nhân đạo cho đến khâu vận chuyển và lưu kho. Sự không đồng nhất trong việc công nhận chứng nhận Halal giữa các quốc gia Hồi giáo cũng là một rào cản  lớn.

Ông Reha Denemec, thành viên Ban Chủ tịch Ủy ban Kinh tế đối ngoại Thổ Nhĩ Kỳ,  Chủ tịch Hội đồng kinh doanh Thổ Nhĩ Kỳ - Việt Nam cho biết, cơ quan này tập hợp các doanh nghiệp hàng đầu của Thổ Nhĩ Kỳ và có trụ sở ở tại 153 quốc gia trên thế giới. "Ủy ban Kinh tế đối ngoại Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng kết nối và hỗ trợ doanh nghiệp hai bên trong hợp tác nói chung và trong lĩnh vực Halal nói riêng" - ông Reha Denemec nói. 

Thông tin thêm, ông İhsan Övüt, Tổng Thư ký, Viện Tiêu chuẩn và Đo lường các quốc gia Hồi giáo chia sẻ, nhiều quốc gia quản lý sản phẩm Halal bằng hệ thống chứng chỉ riêng. Dù các hệ thống này thiết lập tốt nhưng cũng tạo ra những rào cản nhất định cho các nước xuất khẩu vì chưa có tiêu chuẩn Halal chung trên toàn cầu.

Ở góc độ doanh nghiệp, đề cập đến khó khăn thách thức khi xuất khẩu sang Thổ Nhĩ Kỳ, ông Trần Việt Hùng, Trưởng phòng Xuất nhập khẩu Công ty Cổ phần Visimex nhấn mạnh, khi xuất khẩu sản phẩm Halal sang Thổ Nhĩ Kỳ, hàng hóa Việt Nam phải chịu sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ lớn đã có vị thế trên thị trường Halal như Ấn Độ, Brazil và Mỹ, Malaysia và Indonesia..., cùng với sự cạnh tranh từ chính sản phẩm nội địa của Thổ Nhĩ Kỳ. Các quốc gia này có hệ sinh thái về sản phẩm Halal rất mạnh và bài bản, có uy tín trên thị trường.

"Cùng với đó, việc đạt được chứng nhận Halal của Thổ Nhĩ Kỳ đòi hỏi quy trình nghiêm ngặt và chi phí cao, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Mặc dù tổ chức chứng nhận Halal của Thổ Nhĩ Kỳ đã công nhận chứng nhận của các tổ chức Halal quốc tế, nhưng trên thực tế vẫn có một số doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu đơn vị xuất khẩu phải có chứng chỉ Halal được cấp bởi tổ chức chứng nhận của Thổ Nhĩ Kỳ" - ông Hùng cho hay. 

Để chinh phục thành công thị trường sản phẩm Halal tại Thổ Nhĩ Kỳ, bà Bá Thị Nguyệt Thu, Nhà sáng lập Hợp tác xã Hà Nội Xanh và Halal Việt cho rằng, chìa khóa cho các doanh nghiệp, đặc biệt là hợp tác xã, chính là tập trung vào chứng nhận Halal, xem đây là tấm hộ chiếu bắt buộc. Muốn vậy, cần thiết lập cơ chế công nhận lẫn nhau giữa tổ chức chứng nhận Halal Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời tổ chức các khóa tập huấn, chia sẻ kinh nghiệm về tiêu chuẩn Halal quốc tế cho doanh nghiệp, hợp tác xã.

Ủy ban Kinh tế đối ngoại Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng kết nối và hỗ trợ doanh nghiệp hai bên

Để thúc đẩy hợp tác thương mại hai bên, ông Lê Hoàng Tài cho biết, Cục Xúc tiến thương mại – Bộ Công Thương cam kết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ, với Hội đồng doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ  - Việt Nam cùng các cơ quan, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp hai nước đồng hành trong quá trình thúc đẩy hợp tác Halal, tạo mọi điều kiện thuận lợi để kết nối, hợp tác hiệu quả và bền vững, đóng góp tích cực cho quan hệ kinh tế - thương mại song phương.

Với sự vào cuộc của Nhà nước cùng nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, Việt Nam đang từng bước hình thành một hệ sinh thái Halal hoàn chỉnh, không chỉ phục vụ xuất khẩu sang các quốc gia Hồi giáo mà còn hướng tới xây dựng Việt Nam thành trung tâm sản xuất, chế biến và dịch vụ Halal trong khu vực Đông Nam Á.