Mở rộng thị trường trong nước cho ngành gỗ Việt

Nền tảng ổn định cho tăng trưởng

Ngành gỗ Việt Nam đã có bước tiến vượt bậc, trở thành trung tâm chế biến và cung ứng đồ gỗ, nội thất hàng đầu thế giới. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 16,28 tỷ USD, tăng tới 20,9% so với năm trước. 8 tháng năm 2025 đạt 11,1 tỷ USD, tăng 6,3% so với cùng kỳ năm trước, cả năm dự kiến đạt 18 tỷ USD. Những con số ấy cho thấy sức bật mạnh mẽ, song cũng phản ánh sự phụ thuộc lớn vào thị trường bên ngoài.

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) nhiều lần nhấn mạnh: “Ngành gỗ và lâm sản luôn được đánh giá là một trong những ngành công nghiệp quan trọng của Việt Nam, không chỉ đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu mà còn khẳng định vị thế trên bản đồ thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng khai thác tiềm năng của thị trường nội địa với hơn 100 triệu dân, nơi sức mua đang gia tăng mạnh mẽ”.

Xúc tiến thương mại là giải pháp giúp ngành gỗ mở rộng thị trường trong và ngoài nước. Ảnh minh họa

Đúng như nhận định, thị trường nội địa chính là điểm tựa để ngành gỗ duy trì nhịp tăng trưởng trong bối cảnh quốc tế nhiều biến động. Sự gia tăng nhanh chóng về nhu cầu nhà ở, đô thị hóa, cùng xu hướng tiêu dùng xanh đã tạo ra không gian phát triển rộng lớn cho các sản phẩm gỗ nội thất trong nước. Nếu biết tận dụng, đây sẽ là động lực giúp ngành giảm bớt rủi ro khi phụ thuộc vào những thị trường lớn như Mỹ hay EU.

Ở góc độ hiệp hội, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cũng chỉ rõ: “Ngành gỗ của Việt Nam hiện xuất khẩu đến hơn 40 thị trường, nhập khẩu nguyên liệu từ hơn 100 thị trường. Tuy nhiên, chúng ta không thể chỉ chăm chăm vào xuất khẩu. Với đặc thù sản phẩm gỗ liên quan chặt chẽ tới môi trường và rừng, thị trường nội địa sẽ là nơi khẳng định sự phát triển có trách nhiệm và bền vững của ngành”.

Xúc tiến thương mại – chìa khóa khai thác tiềm năng

Thực tế cho thấy, công tác xúc tiến thương mại đang đóng vai trò trung tâm trong việc phát triển cả thị trường quốc tế lẫn nội địa. Các hội chợ lớn như Hawa Expo, VIFA ASEAN hay VIFA Expo không chỉ là nơi trưng bày, quảng bá sản phẩm gỗ Việt Nam ra thế giới, mà còn là cơ hội để doanh nghiệp tiếp cận người tiêu dùng trong nước.

Ông Vũ Bá Phú khẳng định: “Hướng tới mục tiêu kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt trên 18 tỷ USD trong năm 2025, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương triển khai nhiều chương trình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi công nghệ, cải tiến mẫu mã, phát triển thương hiệu và xúc tiến thương mại. Thị trường trong nước cũng phải được đặt vào trọng tâm chiến lược này”.

Theo ông, ngoài hoạt động tổ chức hội chợ, ngành cần mở rộng dịch vụ xúc tiến thương mại chuyên sâu: Nghiên cứu thị hiếu tiêu dùng trong nước, tổ chức các chiến dịch truyền thông, đào tạo về thiết kế, thương mại điện tử, chuyển đổi xanh. Điều này không chỉ giúp tăng trưởng xuất khẩu mà còn kích cầu hiệu quả sức mua nội địa.

Muốn giữ ổn định tăng trưởng, ngành gỗ cần tiếp tục xây dựng nguồn nguyên liệu đủ tiêu chuẩn. Ảnh: Quang Vinh

Đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp ngành gỗ, ông Ngô Sỹ Hoài đề nghị các kênh truyền thông đối ngoại và trong nước hỗ trợ quảng bá mạnh mẽ hơn nữa những việc ngành gỗ đã làm được, lan tỏa thông điệp Việt Nam kiên quyết phát triển ngành công nghiệp gỗ có trách nhiệm và bền vững. Việc gắn thương hiệu gỗ Việt với hình ảnh sản xuất xanh, thân thiện môi trường sẽ tạo lợi thế cạnh tranh ngay trên sân nhà.

Để thị trường trong nước thực sự trở thành điểm tựa, các chuyên gia cũng khuyến nghị những giải pháp cần được triển khai đồng bộ. Trong đó, nghiên cứu thị hiếu và xu hướng tiêu dùng, doanh nghiệp cần nắm bắt kịp thời sự thay đổi trong nhu cầu thiết kế, chất liệu, mẫu mã, đặc biệt với thế hệ trẻ đang chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu dân số.

Phát triển kênh phân phối đa dạng, kết hợp giữa cửa hàng truyền thống, siêu thị nội thất và các nền tảng thương mại điện tử. Việc áp dụng công nghệ thực tế ảo, trải nghiệm mua sắm trực tuyến sẽ tạo lợi thế lớn. Tăng cường xúc tiến thương mại trong nước, đẩy mạnh tổ chức hội chợ, triển lãm chuyên ngành ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, đồng thời mở rộng sang các địa phương có nhu cầu xây dựng và đô thị hóa cao.

Đầu tư phát triển vùng nguyên liệu, chủ động nguồn cung gỗ rừng trồng trong nước, đạt chứng chỉ FSC, để vừa phục vụ xuất khẩu, vừa đáp ứng nhu cầu thị trường nội địa, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu. Truyền thông thương hiệu quốc gia “gỗ Việt Nam” để không chỉ hướng ra thế giới, việc quảng bá trong nước để người tiêu dùng tự hào lựa chọn sản phẩm gỗ nội địa cũng là bước đi chiến lược.

Ngành gỗ Việt Nam đã vươn lên hàng đầu thế giới nhờ sức mạnh từ xuất khẩu. Nhưng để duy trì đà tăng trưởng và giảm thiểu rủi ro, thị trường trong nước cần được nhìn nhận như “trụ cột thứ hai” song hành cùng quốc tế. Với hơn 100 triệu dân, thị trường nội địa không chỉ là nơi tiêu thụ mà còn là “phòng thí nghiệm” để doanh nghiệp thử nghiệm mẫu mã, định hình xu hướng và xây dựng thương hiệu bền vững.

Như ông Vũ Bá Phú đã nhấn mạnh, sự phát triển bền vững của ngành gỗ không thể chỉ dựa vào xuất khẩu, mà phải dựa vào cả sự lớn mạnh của thị trường nội địa. Và như ông Ngô Sỹ Hoài khẳng định, gỗ Việt Nam phải đi theo con đường trách nhiệm, gắn với môi trường, để từ đó khẳng định giá trị ngay trong nước trước khi vươn xa thế giới.