Bộ Công Thương thúc đẩy thực thi chính sách bảo vệ môi trường

Phát triển kinh tế - xã hội đi đôi với bảo vệ môi trường là một trong những quan điểm, chỉ đạo xuyên suốt của Đảng qua nhiều thời kỳ. Điều đó đã được thể hiện rõ trong các văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đến Đại hội XIII, cũng như trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội qua các giai đoạn. Trong đó, Đảng ta coi bảo vệ môi trường là nền tảng, đồng thời xác định xanh hóa nền kinh tế là nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và các cam kết quốc tế như COP26, chuyển đổi năng lượng công bằng, phát triển kinh tế tuần hoàn.

Thời gian qua, thực hiện quan điểm và chỉ đạo nhất quán của Đảng và Nhà nước, Bộ Công Thương và toàn ngành Công Thương đã chung tay vào cuộc cùng cả hệ thống chính trị vừa phát triển kinh tế-xã hội, vừa bảo vệ môi trường. Bộ Công Thương xác định truyền thông phải đi trước một bước, đóng vai trò dẫn dắt dư luận, nâng cao nhận thức cộng đồng, tạo đồng thuận xã hội và khuyến khích các doanh nghiệp hành động vì môi trường. Báo chí chính là mũi nhọn trong công cuộc lan toả tư tưởng phát triển xanh, cổ vũ những điển hình tiên tiến, đồng thời phản ánh những bất cập và thúc đẩy chính sách hoàn thiện.

Vì thế, Cuộc thi Báo chí viết về bảo vệ môi trường ngành Công Thương là một hoạt động rất có ý nghĩa không chỉ đối với báo chí và ngành Công Thương mà còn lan tỏa tinh thần trên tới toàn xã hội, cộng đồng doanh nghiệp, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu và cả người dân.

Bà Đỗ Phương Dung – Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp đã có những chia sẻ về Cuộc thi Báo chí viết về bảo vệ môi trường ngành Công Thương năm 2025:

Cuộc thi phong phú về đối tượng, đa chiều trong cách tiếp cận

-Thưa bà, Cuộc thi "Báo chí viết về bảo vệ môi trường ngành Công Thương" năm 2025 có những điểm mới nào về thể lệ so với các năm trước, đặc biệt trong việc khuyến khích các tác phẩm sáng tạo và phù hợp với xu hướng phát triển bền vững, kinh tế xanh?

Bà Đỗ Phương Dung: Có thể khẳng định, cuộc thi Báo chí viết về bảo vệ môi trường ngành Công Thương là một hoạt động rất có ý nghĩa. Không chỉ đối với báo chí và ngành Công Thương mà còn lan tỏa tới toàn xã hội, cộng đồng doanh nghiệp, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu và cả người dân.

So với các mùa giải trước, thể lệ năm nay đã được mở rộng hơn. Ngoài nhà báo chuyên nghiệp, chúng tôi khuyến khích sự tham gia của những cây bút không chuyên, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu. Điều này giúp cuộc thi phong phú về đối tượng, đa chiều trong cách tiếp cận.

Đặc biệt, bên cạnh báo viết truyền thống, năm nay Ban tổ chức tiếp nhận cả các tác phẩm ở dạng video, podcast, phỏng vấn chuyên sâu, phóng sự điều tra hoặc những bài viết nêu rõ giải pháp thực tiễn để kiểm soát và cải thiện công tác bảo vệ môi trường trong ngành.

Cơ cấu giải thưởng cũng được đổi mới, lần đầu tiên có hai giải dành cho các chuyên gia, nhà khoa học không hoạt động trong lĩnh vực báo chí nhưng có nghiên cứu, bài viết mang tính định hướng, đề xuất giải pháp thúc đẩy bảo vệ môi trường ngành Công Thương. Đây là một bước mở để khuyến khích sự tham gia rộng rãi, chất lượng hơn.

Lan tỏa thông điệp phát triển xanh

- Sau những lần tổ chức, cuộc thi đã đạt được những thành tựu cụ thể nào trong việc lan tỏa thông điệp phát triển xanh và nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, người dân về bảo vệ môi trường trong ngành Công Thương?

Bà Đỗ Phương Dung: Trong 5 năm qua, từ chỗ tổ chức một năm một lần thì kể từ năm 2023, Bộ Công Thương đã chính thức nâng tầm cuộc thi thành giải thưởng báo chí thường niên của Bộ viết về công tác bảo vệ môi trường.

Đến nay, cuộc thi đã thu hút hàng nghìn tác phẩm tham dự, trong đó hơn 200 bài viết đoạt giải. Chất lượng tác phẩm ngày càng tiến bộ, không chỉ dừng ở phản ánh hiện trạng ô nhiễm, chất thải công nghiệp, mà tập trung hơn vào giải pháp giúp doanh nghiệp ngành Công Thương phát triển bền vững song hành với bảo vệ môi trường.

Thực tế cho thấy, thông điệp từ các bài viết đã góp phần nâng cao nhận thức xã hội. Chúng tôi cũng nhận thấy rằng vai trò rất lớn của báo chí trong việc lan tỏa những cái thông điệp về bảo vệ môi trường của ngành Công Thương đến cộng đồng doanh nghiệp và cộng đồng xã hội.

Ví dụ, năm 2024, khoảng 60% doanh nghiệp ngành Công Thương đã áp dụng công nghệ sạch  tăng 15% so với năm 2020. Việc giảm sử dụng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần tại siêu thị, nhà hàng… cũng được ghi nhận rõ nét, cho thấy báo chí đã tác động tích cực đến thay đổi hành vi của cộng đồng.

Thúc đẩy thực thi chính sách bảo vệ môi trường

- Bà có thể chia sẻ về chất lượng và sự đa dạng của các tác phẩm dự thi qua các năm, đặc biệt là cách các tác phẩm phản ánh những thách thức môi trường mới như chuyển đổi năng lượng sạch hay quản lý rác thải công nghiệp...?

Bà Đỗ Phương Dung: Chất lượng và sự đa dạng của các tác phẩm tham gia dự thi đã tăng dần theo từng năm. Điều này thể hiện rõ qua nội dung bài viết. Ví dụ, hiện nay nhiều tác giả lựa chọn viết phóng sự dài kỳ, tập trung vào một vấn đề xuyên suốt, đưa ra hiện trạng, hiện tượng, đồng thời mạnh dạn đề xuất những biện pháp xử lý. Chúng tôi ghi nhận rằng các tác phẩm đã đi sâu hơn vào thực trạng, phản ánh những thách thức, đồng thời nhấn mạnh các giải pháp để vừa phát triển công nghiệp, vừa bảo vệ môi trường tốt hơn.

Mỗi kỳ thi đều có hàng trăm tác phẩm tham dự, trong đó có vài chục tác phẩm được chọn vào vòng chấm giải. Với số lượng lớn và chất lượng tương đối đồng đều, Ban tổ chức và Ban giám khảo thực sự vất vả trong việc lựa chọn. Chính vì vậy, chúng tôi đã phải tìm ra một số hình thức đổi mới, chẳng hạn như chấm theo chuyên đề – tập trung vào các lĩnh vực như công nghiệp nặng, nhiệt điện, hay những ngành sản xuất có tác động lớn đến môi trường. Việc chấm theo chuyên đề giúp đảm bảo tính công bằng và khách quan hơn.

Bên cạnh đó, với những đề tài nóng, được dư luận xã hội quan tâm như phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, hay các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong ngành Công Thương cải tiến quy trình sản xuất để bảo vệ môi trường, chúng tôi cũng dành sự ưu tiên nhất định.

Năm 2025, Ban tổ chức sẽ tiếp tục tập trung đánh giá, phân loại tác phẩm theo từng lĩnh vực cụ thể, nhằm lựa chọn những bài viết nổi trội nhất để trao giải. Có thể khẳng định, cuộc thi không chỉ khích lệ giới báo chí và cộng đồng sáng tác, mà còn góp phần quan trọng vào việc phát huy vai trò chủ động của Bộ Công Thương trong dẫn dắt dư luận, thúc đẩy thực thi chính sách bảo vệ môi trường, cũng như khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng công nghệ sạch, hướng tới mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và tiến tới phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Xin cảm ơn bà đã chia sẻ!