Hiệp định RCEP và những thay đổi tích cực trong tương lai

RCEP đã mang lại những thay đổi tích cực và trong tương lai sẽ dẫn đến một khu vực RCEP bao gồm nhiều khả năng tiếp cận thị trường hơn, ít rào cản thương mại hơn và cơ hội xuất khẩu mới, ngay cả khi bị ràng buộc nhiều hơn.

Thông điệp chung nhất là RCEP sẽ tăng cường đáng kể khối lượng thương mại trong và ngoài khu vực RCEP, đặc biệt vì đây là hiệp định thương mại đầu tiên liên quan đến Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Theo các chuyên gia, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ thu được nhiều lợi ích nhất từ ​​RCEP vì các lý do: Một là, lợi thế về chi phí; Hai là, các quốc gia này sở hữu những tập đoàn đa quốc gia (MNC) lớn mạnh, có vai trò vượt trội trong và ngoài khu vực RCEP; Ba là, các nước Trung Quốc-Nhật Bản và Nhật Bản-Hàn Quốc chưa có các FTA.

Trong khi đó, các quốc gia như Indonesia, Malaysia và Việt Nam vẫn sẽ đạt được lợi ích nếu chấp nhận các chính sách kinh tế và chính trị cần thiết, bất chấp sự cạnh tranh gay gắt và các thành viên RCEP khác.

Còn các nước kém phát triển hơn như Campuchia, Lào và Myanmar sẽ gặp khó khăn trong việc thu lợi đầy đủ từ RCEP nếu không có những cải thiện về khả năng cạnh tranh, cơ sở hạ tầng và môi trường kinh doanh.

Đối với các tác động theo ngành, theo đánh giá của Ngân hàng JP Morgan phỏng đoán rằng ô tô, điện tử và máy móc công nghiệp sẽ được hưởng lợi đáng kể từ RCEP, và sẽ có sự gia tăng thương mại đối với hàng tiêu dùng, nhựa và nguyên liệu thô do những thay đổi về thuế quan, hạn ngạch và ROO.

Cuối cùng, lĩnh vực dịch vụ có thể chứng kiến ​​sự nổi bật ngày càng tăng của các MNC từ các quốc gia như Úc, New Zealand và Singapore do các quốc gia này có thế mạnh về dịch vụ.

Sau khi Hiệp định RCEP có hiệu lực, các bên ngay lập tức thực hiện các cam kết của mình, trong đó có các cam kết cắt bỏ thuế quan. Theo đó, các nước tham gia RCEP cam kết đối với toàn bộ biểu thuế, bao gồm các danh mục xoá bỏ thuế nhập khẩu, cắt giảm thuế và loại trừ đối với phạm vi nhỏ dòng thuế.

Theo Bộ Công Thương, các nước đối tác cam kết tỷ lệ tự do hoá cho các nước ASEAN cũng như các nước ASEAN cam kết cho nhau khoảng 87,8-98,3% trong tỷ lệ tự do hoá một số nước đối tác dành cho nhau và một số nước ASEAN dành cho nước đối tác ở mức thấp hơn (83-89%). Sự khác biệt này phản ánh trình độ phát triển khác nhau giữa các nền kinh tế RCEP cũng như mối quan hệ thương mại đan xen trong khu vực.