Nhận diện cơ hội, Hà Nội tích cực hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng lợi thế từ FTA

Thành phố đã chủ động đưa ra các chính sách phù hợp để hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập quốc tế, tăng cường xuất khẩu. Đặc biệt, những hiệp định thế hệ mới như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), FTA Việt Nam-Liên minh châu Âu (EVFTA) và FTA Việt Nam – Vương quốc Anh (UKVFTA) mang lại nhiều ưu đãi về thuế quan, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng tiếp cận với những thị trường khó tính như châu Âu và các quốc gia phát triển khác. Bên cạnh đó, là triển khai nhiều hoạt động kết nối doanh nghiệp với các ngân hàng thương mại, quỹ đầu tư, và xúc tiến thương mại để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mở rộng thị trường. Việc này không chỉ giúp các doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm mà còn tìm kiếm đối tác chiến lược, mở rộng mạng lưới khách hàng quốc tế.

Theo Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội Mạc Quốc Anh, việc tận dụng cơ hội từ các FTA không chỉ giúp phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, mà còn góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, đặc biệt là trong bối cảnh thị trường quốc tế đang có nhiều biến động như hiện nay.

Tuy nhiên, đi kèm với cơ hội là không ít thách thức. Một trong những thách thức lớn nhất chính là yêu cầu về xuất xứ hàng hóa và tỷ lệ nội địa hóa theo các điều kiện của FTA. Các doanh nghiệp cần phải đảm bảo rằng, sản phẩm của mình đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe về môi trường, chất lượng và nguồn gốc để có thể tận dụng các ưu đãi về thuế quan mà FTA mang lại.

Trước những thách thức đó, Hà Nội đã và đang triển khai nhiều biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả khai thác FTA. Một trong những biện pháp quan trọng là đẩy mạnh tuyên truyền, cung cấp thông tin về các FTA, giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về cơ hội và thách thức từ các hiệp định này. Các chương trình đào tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh và sử dụng hiệu quả các công cụ phòng vệ thương mại cũng được chú trọng. Hà Nội cũng tập trung phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ, nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu và nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm xuất khẩu. Đồng thời, thành phố cũng đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng logistics và thương mại điện tử, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nội địa tham gia vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Lãnh đạo Sở Công Thương Hà Nội đánh giá, mặc dù công tác hỗ trợ doanh nghiệp thực thi các FTA thế hệ mới đã đem đến những kết quả tích cực nhưng tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu của Hà Nội sang thị trường các FTA này chưa đạt kỳ vọng, đặc biệt, tỷ trọng kim ngạch hưởng ưu đãi từ các FTA còn khiêm tốn.

Nguyên nhân chính được chỉ ra là xuất phát từ những khó khăn, tồn tại như phần lớn các doanh nghiệp Hà Nội là SME nên năng lực cạnh tranh còn yếu; sản phẩm, hàng hóa phần lớn chưa đáp ứng các điều kiện về xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, trong khi, việc tận dụng ưu đãi từ các FTA lại gắn liền với việc đáp ứng được các điều kiện về xuất xứ hàng hóa xuất khẩu; doanh nghiệp chưa chủ động trong việc tìm hiểu, nghiên cứu sâu về các cam kết trong FTA để xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh dài hạn nhằm hướng đến tận dụng những ưu đãi thuế quan…

Từ việc nhận diện nhu cầu thực tế, thời gian tới, Sở Công Thương Hà Nội dự kiến tiếp tục tập trung tổ chức các khóa đào tạo, thực hiện những chương trình, kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng tốt các FTA thế hệ mới để thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu.

Cùng với đó, tiếp tục tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, thông tin về mặt hàng và thị trường cũng như những ưu đãi thuế quan theo các FTA để doanh nghiệp biết được cơ hội đang ở đâu, ở thị trường nào và nhóm hàng nào, doanh nghiệp cần đáp ứng những điều kiện gì về quy tắc xuất xứ để được hưởng ưu đãi thuế quan...; theo dõi sát tình hình của doanh nghiệp để kịp thời nắm bắt khó khăn, vướng mắc để chủ động tháo gỡ, hỗ trợ theo thẩm quyền.

Thành phố sẽ đẩy mạnh các chương trình xúc tiến thương mại trong và ngoài nước, nhất là thị trường các FTA để hỗ trợ doanh nghiệp giới thiệu, quảng bá sản phẩm và tìm kiếm đối tác; chú trọng phát triển các ngành phụ trợ để tránh phụ thuộc quá lớn vào nguyên vật liệu nhập khẩu; phát triển hạ tầng logistics đồng bộ, hiện đại; phát triển thương mại điện tử, thực hiện kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp nội địa tham gia các sàn thương mại điện tử lớn, đẩy mạnh xuất khẩu trực tuyến xuyên biên giới...

Sở Công Thương cũng sẽ kiến nghị với Bộ Công Thương và các bộ, ngành tăng cường công tác thông tin dự báo tình hình, chính sách, quy định mới của các thị trường để giúp doanh nghiệp có phản ứng kịp thời; tiếp tục hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các địa phương trong quá trình triển khai các FTA như cử các chuyên gia hỗ trợ giảng dạy và tuyên truyền chuyên sâu theo từng ngành hàng gắn với cam kết cụ thể; tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu cho cán bộ làm công tác hội nhập quốc tế tại các địa phương để qua đó nâng cao hiệu quả của việc thực thi các hiệp định tại địa phương.