Cục Xuất nhập khẩu cam kết tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp xuất khẩu

Phân cấp thủ tục hành chính, tạo lực đẩy cho xuất khẩu

Trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) không chỉ là thủ tục hành chính đơn thuần mà còn là “chìa khóa” để hàng hóa Việt Nam tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA), mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ông Nguyễn Anh Sơn – Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết: Kể từ ngày 1/7/2025 sau khi Nghị định số 146/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại có hiệu lực, 59 thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu do Bộ Công Thương quản lý như: cấp các loại Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa và Văn bản chấp thuận cho thương nhân tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, cấp giấy phép quá cảnh đối với hàng hóa thuộc danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, cấp Giấy phép tạm nhập, tái xuất, cấp Giấy phép tạm xuất, tái nhập, cấp, thu hồi Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) đối với hàng hóa xuất khẩu và một số nhiệm vụ khác đã được phân quyền cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện.

Dựa trên nguyên tắc phân quyền, phân cấp phù hợp với nguyên tắc quy định về phân định thẩm quyền phân quyền, phân cấp của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, pháp luật chuyên ngành về thương mại, quản lý ngoại thương, Bộ Công Thương nhận thấy chủ trương đưa thủ tục hành chính, đặc biệt thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu về triển khai tại địa phương là cần thiết, hiệu năng, hiệu quả nhằm tạo điều kiện tiết giảm chi phí, thời gian thực hiện cho thương nhân góp phần thúc đẩy hoạt động xuất khẩu bền vững.

"Thương nhân có thể lựa chọn đề nghị cấp phép ngay tại địa bàn hoạt động, đồng thời chính quyền địa phương có thể theo dõi, kiểm tra, giám sát và hướng dẫn trực tiếp các hoạt động của thương nhân xuất khẩu, nhập khẩu", ông Nguyễn Anh Sơn cho biết.

Trên cơ sở đó, thời gian qua, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã và đang thể hiện rõ tinh thần đồng hành, sát cánh cùng các địa phương và cộng đồng doanh nghiệp trong tổ chức thực hiện công tác cấp C/O, đặc biệt trong bối cảnh phân cấp, phân quyền mạnh mẽ về cơ sở. 

Thông qua nhiều hội nghị đối thoại, Cục Xuất nhập khẩu đã hỗ trợ chính quyền các tỉnh, thành phố triển khai kịp thời và đồng bộ các quy định mới về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu theo chỉ đạo của Chính phủ và của Bộ Công Thương; trao đổi về quy trình, thủ tục cấp C/O và văn bản chấp thuận tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa trên Hệ thống eCoSys nhằm bảo đảm không để hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp bị ảnh hưởng, gián đoạn.

Cùng với đó, phổ biến, hướng dẫn việc đơn giản hóa thủ tục hành chính tại địa phương, thực hiện trực tuyến, thông suốt trên Cổng dịch vụ công quốc gia đối với các thủ tục hành chính nói chung và thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu nói riêng có liên quan đến doanh nghiệp, hướng tới công nghệ và chuyển đổi số của Chính phủ.

Đồng thời, hướng dẫn doanh nghiệp nắm bắt các nội dung phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực xuất xứ hàng hóa và quy định về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa và chấp thuận bằng văn bản cho thương nhân tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu nói riêng; khuyến khích doanh nghiệp chủ động tiếp cận, cập nhật thường xuyên quy tắc xuất xứ hàng hóa trong các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên, từ đó tận dụng hiệu quả các ưu đãi thuế quan mà các FTA mang lại.

Cục Xuất nhập khẩu gỡ khó trên nguyên tắc hài hòa lợi ích

Thông qua các hội nghị đã mang nội dung thiết thực đối với công tác quản lý hành chính và sự phát triển kinh tế, sản xuất, xuất khẩu của địa phương, các Hiệp hội ngành hàng cũng như của các doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh nước ta đang đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Cùng đó, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu đã nêu lên những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và xuất nhập khẩu liên quan đến xuất xứ hàng hóa cần được hỗ trợ, tháo gỡ. Lắng nghe ý kiến của các địa phương và doanh nghiệp, Cục Xuất nhập khẩu và các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương đã kịp thời giải đáp và làm sáng tỏ nhiều nội dung đang là "điểm nghẽn" trong khâu làm thủ tục cấp C/O, cũng như về nhận thức của doanh nghiệp về nội dung này.

“Cục Xuất nhập khẩu và các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương sẽ nắm bắt và trao đổi, giải đáp hoặc kịp thời tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết trên nguyên tắc "khó khăn đến đâu thì thóa gỡ đến đó, khó khăn ở đâu thì tháo gỡ ở đó", bảo đảm cân đối hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và Nhân dân”, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Nguyễn Anh Sơn chia sẻ.

Trong bối cảnh xuất khẩu tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức, sự đồng hành chặt chẽ giữa Cục Xuất nhập khẩu, các địa phương và doanh nghiệp không chỉ là yêu cầu trước mắt nhằm tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong cấp C/O, mà còn là nền tảng quan trọng để xây dựng môi trường xuất khẩu minh bạch, thông suốt và bền vững cho hàng hóa Việt Nam.