Thương mại song phương Việt Nam – Hà Lan tăng trưởng tích cực
Năm 2024, Việt Nam và Hà Lan đánh dấu tròn 50 năm và bước sang năm thứ 51 thiết lập quan hệ ngoại giao. Trên chặng đường vun đắp và phát triển mối quan hệ song phương, hai bên đã nỗ lực thúc đẩy hợp tác toàn diện trên nhiều lĩnh vực mới tiềm năng, không chỉ về kinh tế, thương mại, đầu tư mà còn tập trung vào ứng phó với biến đổi khí hậu, hướng đến mục tiêu xây dựng nền kinh tế bền vững, hiệu quả. Từ năm 2019, lãnh đạo hai nước đã nhất trí nâng cấp quan hệ song phương lên mức Đối tác toàn diện, mở ra chương mới cho sự hợp tác và phát triển của hai nước trong tương lai.
Mối quan hệ Việt Nam - Hà Lan được đánh giá là điển hình của mối "quan hệ năng động và hiệu quả" giữa hai khu vực Á – Âu. Hiện nay, Hà Lan đã trở thành nhà đầu tư lớn nhất, là đối tác thương mại và thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam tại châu Âu. Ở chiều ngược lại, Việt Nam là một trong những đối tác thương mại quan trọng hàng đầu của Hà Lan ở khu vực châu Á, nằm trong nhóm 20 nguồn cung hàng hóa lớn nhất của Hà Lan.
Về đầu tư, theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong 8 tháng đầu năm 2024, Hà Lan xếp thứ 8 trong 147 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với tổng vốn đăng ký gần 14.600 tỷ USD cho 445 dự án. Trong những năm qua, Hà Lan đã triển khai nhiều dự án, chương trình thiết thực nhằm hỗ trợ Việt Nam phát triển kinh tế - xã hội.
Kể từ sau khi Hiệp định EVFTA chính thức có hiệu lực, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam vào khu vực Liên minh châu Âu (EU) nói chung và thị trường Hà Lan nói riêng đã có nhiều khởi sắc, kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước cũng tăng trưởng đáng kể qua các năm. Trong những năm qua, Việt Nam luôn là nước xuất siêu sang Hà Lan. Các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu chính sang Hà Lan bao gồm: điện thoại, đồ điện tử, dệt may, giày dép, sản phẩm nông nghiệp, thủy sản… Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Hà Lan máy móc thiết bị, linh kiện, dược phẩm, hóa chất và sản phẩm sữa …
Kim ngạch thương mại song phương Việt Nam – Hà Lan trong giai đoạn 2019 – 2023 và tốc độ tăng trưởng so với năm liền trước
ĐVT: Triệu USD
Nguồn: Tổng cục Hải quan
Trong giai đoạn 2019-2023, thương mại song phương giữa Việt Nam và Hà Lan liên tục cải thiện, chỉ duy nhất năm 2023 giảm nhẹ do ảnh hưởng của tình trạng suy thoái kinh tế toàn cầu. Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong năm 2023, tổng kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Hà Lan đạt 10,91 tỷ USD, giảm nhẹ 1,77% so với năm 2022; trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 10,24 tỷ USD, giảm 1,86% so với năm 2022; kim ngạch nhập khẩu đạt 678 triệu USD, giảm 3,65%.
Bước sang năm 2024, hoạt động thương mại giữa hai thị trường hồi phục trở lại. Trong 9 tháng đầu năm 2024, kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và Hà Lan đạt 10,02 tỷ USD, tăng 27,1% so với cùng kỳ năm trước.
Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hà Lan giai đoạn 2013 – 2023
Nguồn: Tổng cục Hải quan
Nhu cầu của thị trường Hà Lan đang có những dấu hiệu khởi sắc ở hầu hết các nhóm hàng từ nông sản tới điện tử và hàng tiêu dùng. Điều này mở ra cơ hội cho hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này sẽ tăng mạnh hơn trong thời gian tới, trong bối cảnh Việt Nam đang được hưởng những ưu đãi thuế quan từ lộ trình của Hiệp định EVFTA và nhu cầu thị trường đang dần hồi phục đáng kể.
Trong tháng 9/2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Hà Lan đạt 1,01 tỷ USD, giảm 14,29% so với tháng trước đó nhưng tăng 13,94% so với tháng cùng kỳ năm 2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang thị trường này ghi nhận mức tăng đáng kể so với 9 tháng đầu năm 2023 là 27,52%, đạt 9,45 tỷ USD. Trong đó, ba mặt hàng xuất khẩu có kim ngạch cao nhất là Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (chiếm tỷ trọng 25,01%); Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác (chiếm tỷ trọng 19,44%) và Giày dép các loại (chiếm tỷ trọng 12,46%).
Tỷ trọng các mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất sang thị trường
Hà Lan trong 9 tháng đầu năm 2024 (ĐVT: %)
Nguồn: Tổng cục Hải quan
Theo Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hà Lan, kim ngạch nhập khẩu gạo hàng năm của Hà Lan rất lớn, vì không chỉ phục vụ tiêu dùng trong nước mà một lượng lớn dùng tái xuất sang các nước châu Âu. Tuy nhiên, gạo Việt Nam hiện chưa tiếp cận được hệ thống phân phối truyền thống của Hà Lan mà phần lớn được phân phối tại các siêu thị Á châu do người gốc Việt làm chủ và một số siêu thị của Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc nhưng với số lượng rất khiêm tốn. Trong khi đó, gạo lại là một trong những mặt hàng thế mạnh của Việt Nam, xuất hiện tại nhiều thị trường lớn ở khu vực châu Á, vì vậy các doanh nghiệp cần đẩy mạnh việc xuất khẩu gạo sang thị trường Hà Lan để mở rộng thêm các đối tượng khách hàng. Trong điều kiện Hà Lan là cửa ngõ cho các loại hàng hóa vào thị trường EU thì việc tăng cường xúc tiến đẩy mạnh xuất khẩu gạo vào Hà Lan là một cách tiếp cận nhanh chóng và hiệu quả khu vực này nói chung.
Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng của Việt Nam sang Hà Lan
trong tháng 9/2024 và 9 tháng đầu năm 2024
Nguồn: Tổng cục Hải quan
Trong tháng 9/2024, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam từ Hà Lan đạt 60,49 triệu USD, giảm đáng kể 30,98% so với tháng trước đó, nhưng tăng 13,75% so với tháng cùng kỳ năm 2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024, kim ngạch nhập khẩu từ thị trường này ghi nhận mức tăng là 20,22% so với 9 tháng đầu năm 2023, đạt 567,48 triệu USD. Trong đó, 3 mặt hàng nhập khẩu có kim ngạch cao nhất là Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác (chiếm tỷ trọng 19,31%); Dược phẩm (chiếm tỷ trọng 10,08%) và Linh kiện, phụ tùng ô tô (chiếm tỷ trọng 6,50%).
Kim ngạch nhập khẩu một số mặt hàng của Việt Nam từ Hà Lan
trong tháng 9/2024 và 9 tháng đầu năm 2024
Nguồn: Tổng cục Hải quan
Đẩy mạnh các hoạt động thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường Hà Lan:
Kinh tế Hà Lan trong năm 2024 nhìn chung đã ghi nhận tín hiệu phục hồi khá tích cực. Theo số liệu từ Trading Economics, kinh tế Hà Lan tăng trưởng 1% trong quý II/2024, phục hồi sau mức giảm 0,3% trong quý I/2024. Đây là mức tăng trưởng kinh tế mạnh nhất kể từ quý II/2022, chủ yếu nhờ vào sự đóng góp từ hoạt động thương mại. Hà Lan là một trong những thị trường quan trọng nhất của Việt Nam tại EU, bởi đây là thị trường cửa ngõ và là một trong những trung tâm trung chuyển hàng hóa lớn nhất vào châu Âu, giúp kết nối các cảng và khu công nghiệp với châu Âu. Từ cảng Rotterdam - điểm nhập khẩu chính, các thương nhân Hà Lan và quốc tế sẽ phân phối sản phẩm đến nhiều quốc gia EU khác. Mặc dù vậy, tỷ trọng hàng Việt Nam tại Hà Lan còn khá khiêm tốn. Do đó, vẫn còn nhiều dư địa để các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường các hoạt động giao thương, đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Hà Lan. Trong năm 2024, công tác kết nối, xúc tiến thương mại vào thị trường Hà Lan luôn được các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp chú trọng:
Tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp Đoàn doanh nghiệp hàng đầu của Hà Lan do Chủ tịch Liên đoàn Giới chủ và Công nghiệp Hà Lan Ingrid Thijssen dẫn đầu đang thăm và làm việc tại Việt Nam. Thông tin về tình hình Việt Nam và các ưu tiên phát triển của Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ cho rằng hai bên vẫn còn nhiều tiềm năng, thế mạnh có thể bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau. Do đó, đề nghị các tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Hà Lan tận dụng hiệu quả các cơ hội của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), tăng cường mở cửa thị trường, phấn đấu đưa kim ngạch thương mại song phương sớm đạt 15 tỷ USD trong thời gian tới.
Tháng 10/2024, tại trụ sở Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đã có buổi làm việc với ông Marchel Gerrmann, Đại sứ Kinh doanh và hợp tác phát triển, Bộ Ngoại giao Hà Lan để trao đổi về nội dung hợp tác trong lĩnh vực thương mại, năng lượng bền vững giữa hai nước.
Tại buổi gặp, hai bên đã dành thời gian thảo luận về những vấn đề liên quan đến hợp tác thương mại, phát triển năng lượng bền vững tại Việt Nam. Ông Marchel Gerrmann đánh giá cao về mối quan hệ hợp tác kinh tế thương mại và đầu tư giữa hai bên, đồng thời bày tỏ quan điểm ủng hộ chương trình chuyển đổi năng lượng xanh của Việt Nam. Hà Lan sẵn sàng hỗ trợ, chia sẻ và hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực mà Hà Lan có kinh nghiệm.