Đưa tiêu dùng bền vững trở thành phong trào của từng thôn, từng xã

Theo khảo sát về xu hướng tiêu dùng tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh của Công ty Nghiên cứu thị trường Intage Việt Nam, có tới 95% người tiêu dùng được khảo sát cho biết họ đã thay đổi hành vi và thói quen hằng ngày để bảo vệ môi trường. Đáng chú ý, 73% người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn các sản phẩm thực phẩm được sản xuất hữu cơ và thuần tự nhiên; 44% hạn chế sử dụng túi nhựa; và 44% tái sử dụng quần áo cũ thay vì mua mới. Những con số này cho thấy nhận thức và hành động của người tiêu dùng về bảo vệ môi trường đang chuyển biến rõ rệt, tạo nền tảng cho sự phát triển của thị trường tiêu dùng bền vững.

Ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam nhận định rằng, thị trường Việt Nam hiện đã có nhiều chuyển biến tích cực, bắt nhịp nhanh với xu hướng chuyển đổi xanh. Nhiều doanh nghiệp đã đi theo xu hướng “xanh hóa” để tăng sức cạnh tranh, duy trì sản xuất và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Theo ông Nguyễn Anh Đức, quá trình chuyển đổi của doanh nghiệp bán lẻ đang góp phần quan trọng định hướng tiêu dùng xanh, thông qua việc ưu tiên nhập khẩu và phân phối sản phẩm thân thiện môi trường, loại bỏ dần các sản phẩm gây hại và đồng thời cung cấp thông tin rõ ràng về nguồn gốc sản phẩm. Điều này không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp cho môi trường mà còn khích lệ người tiêu dùng thay đổi hành vi mua sắm, hướng tới lối sống xanh hơn.

Phong trào tiêu dùng bền vững cần được nhân rộng ở các địa phương vùng sâu, vùng xa. Ảnh minh hoạ

Tuy vậy, tiêu dùng bền vững ở Việt Nam vẫn còn gặp nhiều rào cản. Trước hết, sự phát triển chưa đồng đều giữa các khu vực đô thị và nông thôn khiến cho nhận thức và thói quen tiêu dùng xanh ở nhiều vùng còn hạn chế. Một bộ phận người dân tại vùng sâu, vùng xa vẫn còn tâm lý e ngại vì giá thành sản phẩm xanh thường cao hơn so với sản phẩm truyền thống. Ngoài ra, hạ tầng thương mại và hệ thống phân phối sản phẩm xanh chưa đồng bộ, dẫn đến việc tiếp cận của người tiêu dùng nông thôn còn nhiều khó khăn.

Để tiêu dùng bền vững thực sự trở thành phong trào của từng thôn, từng xã, các chuyên gia cho rằng cần đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức cho người dân về lợi ích lâu dài của tiêu dùng xanh, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất để sản phẩm xanh có mức giá phù hợp hơn. Chính quyền địa phương cần có chính sách khuyến khích các cửa hàng, hợp tác xã, chợ truyền thống dành ưu tiên cho các sản phẩm thân thiện môi trường.

Các doanh nghiệp bán lẻ, với vai trò cầu nối giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng, cần đi đầu trong việc phổ biến và quảng bá sản phẩm xanh tới từng cộng đồng. Bên cạnh đó, việc ứng dụng thương mại điện tử để phân phối sản phẩm xanh tới các địa phương vùng sâu vùng xa cũng là giải pháp quan trọng giúp thu hẹp khoảng cách tiêu dùng giữa đô thị và nông thôn.