Sinh viên Việt biến vỏ trái cây thành da sinh học

Tận dụng phụ phẩm để tạo nên vật liệu xanh

Mỗi năm, Việt Nam phát sinh hơn 150 triệu tấn phụ phẩm nông nghiệp. Phần lớn trong số đó bị bỏ phí hoặc xử lý theo cách thô sơ như đốt hoặc chôn lấp, gây ô nhiễm môi trường. Trong khi đó, ngành công nghiệp da giày vốn là một trong những mũi nhọn xuất khẩu của Việt Nam lại phụ thuộc gần như hoàn toàn vào nguyên liệu nhập khẩu, đồng thời tạo ra nhiều tác động tiêu cực đến hệ sinh thái.

Hiện nay, trước tình trạng ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng, nhiều ý tưởng tái chế phụ phẩm nông nghiệp đang mở ra hướng đi mới cho khoa học vật liệu. Từ những thứ vốn bị coi là rác thải như vỏ chuối, vỏ xoài, vỏ thanh long, nhóm sinh viên đến từ Đại học Bách khoa Hà Nội và Đại học Kinh tế Quốc dân đã nghiên cứu thành công loại vật liệu mới mang tên da sinh học EcoLuxe. Loại da này có khả năng thay thế da động vật và da công nghiệp. Dự án không chỉ góp phần giảm thiểu rác thải nông nghiệp, mà còn mở ra tiềm năng phát triển một ngành công nghiệp xanh, bền vững trong tương lai.

Nhóm sinh viên nghiên cứu thành công vật liệu da sinh học mới.

Cụ thể, các bạn trẻ đã nhìn thấy điểm chung, biến “nguồn tài nguyên bị lãng quên” thành vật liệu của tương lai. Họ gặp nhau tại những cuộc thi khởi nghiệp, mỗi người một thế mạnh về kỹ thuật, tài chính, quản lý, marketing. Điểm gắn kết chính là cùng chung trăn trở về lối sống xanh và khát vọng đóng góp cho cộng đồng.

Chị Nguyễn Thu Trang, Giám đốc Marketing dự án EcoLuxe, chia sẻ, vỏ hoa quả chứa nhiều nước, đường và protein, dẫn đến dễ hút ẩm, dễ mốc và nhanh phân hủy. Trong quá trình nghiên cứu, nhóm đã thử nghiệm hàng chục công thức khác nhau, từ việc thêm phụ gia sinh học, thay đổi tỷ lệ thành phần cho đến phủ các lớp màng bảo vệ. Sau nhiều lần thất bại, chúng tôi đã tìm ra giải pháp tối ưu, giúp tăng cường độ bền kéo, khả năng chống ẩm, chống nấm mốc, mà vẫn giữ được độ mềm mại gần như da thật.

Kết quả ban đầu khá khả quan. Vật liệu da sinh học có độ bền kéo đạt khoảng 70-80% so với da động vật, chịu được ma sát, chống thấm nước, hạn chế nấm mốc và đảm bảo tính thẩm mỹ cao. Đặc biệt, ưu điểm vượt trội của nó chính là khả năng phân hủy sinh học. Đây cũng chính là điều mà da công nghiệp hay da động vật khó có được.

Không chỉ dừng ở lý thuyết, nhóm còn thử nghiệm đưa da sinh học vào ứng dụng thực tế với nhiều sản phẩm như túi xách, ví, balo, lót chuột, thậm chí là nội thất ô tô. Những thử nghiệm này chứng minh tiềm năng ứng dụng rộng lớn của da sinh học, không chỉ trong thời trang mà còn ở nhiều ngành công nghiệp khác.

Từ phòng thí nghiệm đến khát vọng toàn cầu

Điều cốt lõi mà EcoLuxe hướng đến không chỉ là lợi ích kinh doanh. Mỗi sản phẩm da sinh học được tạo ra đồng nghĩa với việc giảm nhu cầu khai thác da động vật, tiết kiệm tài nguyên nước, hạn chế phát thải khí nhà kính. Bằng cách tận dụng nguồn rác thải nông nghiệp, dự án còn mở ra khả năng tạo thêm thu nhập cho nông dân, góp phần xây dựng nền kinh tế tuần hoàn, xu hướng phát triển bền vững đang được nhiều quốc gia chú trọng.

Theo chị Thu Trang, trong giai đoạn tới, nhóm đặt mục tiêu hoàn thiện công thức sản xuất, thành lập công ty, xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường. Nhóm cũng kỳ vọng rằng trong vòng 1-2 năm tới, da sinh học EcoLuxe sẽ không chỉ hiện diện trên thị trường trong nước mà còn vươn tới các quốc gia châu Á, thậm chí xa hơn nữa.

Sản phẩm ví làm từ da sinh học EcoLuxe.

Một trong những tham vọng lớn của EcoLuxe là xây dựng chuỗi sản xuất khép kín “zero waste” (không rác thải). Điều này không chỉ thể hiện tinh thần đổi mới sáng tạo, mà còn là thông điệp về trách nhiệm môi trường của thế hệ trẻ Việt Nam.

Tuy nhiên, để đi xa hơn, nhóm mong muốn nhận được sự đồng hành từ cộng đồng. Bởi lẽ, lựa chọn một chiếc ví, túi hay phụ kiện từ da sinh học không chỉ là một quyết định mua sắm, mà còn là hành động góp phần lan tỏa lối sống xanh. Chính người tiêu dùng là mắt xích quan trọng giúp hình thành chuẩn mực mới: thời trang và tiêu dùng gắn liền với trách nhiệm môi trường.

Hành trình của EcoLuxe trong hai năm qua đã để lại nhiều dấu ấn. Dự án liên tiếp giành thành tích nổi bật tại các cuộc thi sáng tạo và khởi nghiệp như Quán quân “Ý tưởng Kinh doanh 2024” tại Học viện Ngân hàng, Á quân cuộc thi “Thử thách khởi nghiệp Thành phố sáng tạo thông minh 2024” do Thành đoàn Hà Nội tổ chức, Top 6 toàn quốc tại cuộc thi VSIC của Đại học Ngoại thương. Không chỉ dừng lại ở trong nước, EcoLuxe còn ghi dấu tại sân chơi quốc tế UAVS Start Up Challenge tổ chức tại Australia.

Từ những vỏ hoa quả tưởng chừng vô giá trị, EcoLuxe đã thổi hồn vào một loại vật liệu mới, vừa xanh, vừa bền vững, vừa mang khát vọng toàn cầu. Con đường phía trước chắc chắn còn nhiều thử thách, nhưng với sự đồng hành của cộng đồng và thị trường, dự án có thể trở thành biểu tượng sáng tạo của Việt Nam, góp phần đưa đất nước bước vào bản đồ đổi mới xanh của thế giới.